Jak UE walczy z ptasią grypą
Prawo UE określa minimalne środki
bezpieczeństwa, które kraje członkowskie muszą wdrożyć, by
uchronić ludzi przed zachorowaniem na ptasią grypę. Poniżej
przedstawiamy najważniejsze pytania i odpowiedzi, jakie pojawiają
się w związku z narastającą liczbą przypadków tej choroby w Unii.
19.02.2006 | aktual.: 19.02.2006 12:23
Jakie środki są podejmowane, jeśli zaistnieje podejrzenie wirusa ptasiej grypy na fermach drobiowych i w gospodarstwach rolnych w krajach UE?
Jeśli istnieje podejrzenie wirusa ptasiej grypy wśród drobiu, a nie ma jeszcze potwierdzenia choroby, wszystkie ptaki muszą zostać zamknięte lub zebrane w odgrodzonych miejscach, gdzie nie mają kontaktu z innymi zwierzętami. Nie wolno pozwolić, by ptaki opuszczały te miejsca. Trzeba zadbać, by inne zwierzęta nie wychodziły poza obszar fermy czy gospodarstwa.
Pomieszczenia, w których ptaki znajdowały się wcześniej, muszą być zdezynfekowane. Podobnie jak wszystko, co miało kontakt z nimi, np. samochody.
Władze kraju muszą zbadać potencjalne źródło choroby i jeśli uznają za konieczne, mogą natychmiast nakazać wybicie ptactwa w danym gospodarstwie lub na fermie.
Jakie środki muszą być podjęte, gdy potwierdzi się najgorsza odmiana wirusa ptasiej grypy na fermie lub w gospodarstwie rolnym?
W takiej sytuacji wszystkie ptaki na fermie lub w gospodarstwie muszą być natychmiast wybite. Wszystkie jajka i produkty drobiowe trzeba zniszczyć.
Trzeba zniszczyć też mięso drobiowe, które było przygotowane do sprzedaży w okresie prawdopodobnego wylęgania się wirusa w danym miejscu; tak też należy postąpić z jajami zebranymi w tym okresie.
Cała ferma bądź gospodarstwo, w tym pojazdy, muszą być oczyszczone i zdezynfekowane. Po dezynfekcji, żadne ptaki nie mogą być wprowadzane na dany obszar przez co najmniej 21 dni.
Władze kraju mogą kazać zastosować te środki w fermach lub gospodarstwach rolnych sąsiadujących z tymi, w których jest podejrzenie lub już wykryto wirusa. To samo można nakazać tam, gdzie według oceny władz i specjalistów, wirus może wystąpić, np. na fermach, które kupowały ptaki z gospodarstw, gdzie wirus został wykryty. Jakie środki muszą być wprowadzone wokół miejsc, gdzie wykryto wirusa?
Trzeba ustanowić 3-kilometrową strefę ochronną wokół miejsca, w którym wykryto wirusa. Wokół tej strefy ma powstać 10-kilometrowa strefa obserwacyjna.
Jakie środki stosuje się w strefie ochronnej?
We wszystkich gospodarstwach i na fermach w tej strefie drób musi być trzymany w zamkniętych pomieszczeniach lub na obszarach wyizolowanych i ogrodzonych.
Wejścia i wyjścia z farm i gospodarstw muszą być regularnie odkażane.
Transport drobiu jest zabroniony zarówno w obrębie strefy, jak i przez nią, z wyłączeniem głównych dróg i autostrad znajdujących się na terenie strefy.
Przemieszczanie się ludzi mających kontakt z ptactwem, padliną lub jajkami musi odbywać się pod kontrolą. Ruch samochodów, używanych do transportu drobiu lub produktów drobiowych, też musi być kontrolowany.
Zakazane są wszelkie targowiska, wystawy drobiowe lub jakiekolwiek inne rodzaje gromadzenia ptaków.
Nie wolno używać mięsa i jaj pochodzących z drobiu z obszarów objętych strefą ochronną.
Jakie środki podejmuje się w strefie obserwacyjnej?
Podobne do stosowanych w strefie ochronnej. Konieczna jest dezynfekcja. Kontrolowane jest przemieszczanie drobiu i produktów drobiowych. Nie wolno organizować targowisk, wystaw drobiowych itp. Czym są obszary ryzyka ptasiej grypy: A i B?
Unijny komitet ds. żywieniowych ustalił dwa obszary ryzyka związanego z ptasią grypą. Obszar "A" znajduje się bezpośrednio wokół ogniska wirusa, musi obejmować strefę ochronną i obserwacyjną, ale może wyjść poza nią.
Obszar "B" otacza obszar "A". To teren buforowy między strefą, gdzie wystąpiła choroba, a strefą, gdzie jej nie ma.
W obu obszarach obowiązuje generalna zasada zabraniająca wywożenia poza nie żywych ptaków, pierza, produktów drobiowych, jajek. Zakazane jest transportowanie tych produktów i ptaków między strefami. W obszarach również należy przeprowadzać dezynfekcję.
Czy mogą wystąpić wyjątki od tych zasad?
Tak, ale jedynie za zgodą odpowiednich władz i lekarzy. Np. można zezwolić na wywóz ze strefy obserwacyjnej mięsa i jajek, które mają być poddane wysokim temperaturom. Transport musi odbywać się zgodnie z zasadami ochrony przed rozprzestrzenianiem się wirusa. Władze mogą też zezwolić pod ścisłymi regułami na wywóz ze strefy kurcząt mających 1 dzień.
Jak długo mają trwać restrykcje?
W strefie ochronnej wszystkie środki bezpieczeństwa trzeba utrzymać przez 21 dni od wybicia ptaków i przeprowadzenia dezynfekcji. Po tym czasie, strefa ochronna staje się częścią strefy obserwacyjnej. Środki ochronne w strefie ochronnej muszą być utrzymywane przez co najmniej 30 dni. Tak naprawdę muszą być stosowane tak długo, jak to jest konieczne.
Kto odpowiada za wprowadzenie środków bezpieczeństwa?
Władze danego kraju, które mogą wprowadzić bardziej restrykcyjne środki bezpieczeństwa. O wszystkich swoich działaniach muszą informować Komisję Europejską.
Czy ptaki domowe (papugi, kanarki i inne) muszą być wybite?
Tak, jeśli znajdowały się na fermie lub w gospodarstwie, gdzie wykryto wirusa ptasiej grypy. Jeśli były w miejscach należących do stref (ochronnej lub obserwacyjnej) - nie muszą, ale władze mogą podjąć inną decyzję.
Czy właściciele ferm i gospodarstw, z których ptaki zostaną wybite w związku z ptasią grypą, mogą liczyć na odszkodowanie?
Tak. Otrzymają odszkodowania za utratę zwierząt hodowlanych. Zwrócone im będą również koszty dezynfekcji i oczyszczania. Komisja Europejska sfinansuje odszkodowania w każdym kraju w 50 proc.
Dlaczego ptaki nie są szczepione przeciwko najgorszym odmianom wirusa?
Szczepienia likwidują objawy ptasiej grypy i zmniejszają śmiertelność wśród ptaków, ale nie gwarantują zatrzymania rozprzestrzeniania się wirusa.
Jaki wpływ na rynek w UE ma ptasia grypa?
Na rynku mogą być sprzedawane ptaki i produkty drobiowe z krajów i z obszarów, gdzie nie wystąpiła ptasia grypa. Mieszkańcy UE mogą być pewni, że produkty, które znajdują na półkach sklepowych, są dla nich bezpieczne, ponieważ gwarantują to unijne zasady bezpieczeństwa w tym zakresie.
Katarzyna Rumowska