"To nieludzkie". Obywatel Szwecji stracony w Iranie

Posiadający podwójne, szwedzko-irańskie obywatelstwo Habib Chaab, znany również jako Habib Asyoud, należał do mniejszości arabskiej. Pochodzący z położonej w południowo-zachodnim Iranie prowincji Chuzestan, był przywódcą Arabskiego Ruchu Wyzwolenia Ahwazu, dążącego do oderwania bogatej w ropę, ale słabo rozwiniętej prowincji.

Chaab żył w Szwecji przez 10 lat, do 2020 roku, kiedy to został zwabiony do Turcji i porwany przez irańskich agentów, a następnie przewieziony do Teheranu, pisze BBC. Został oskarżony o kierowanie grupą separatystyczną, odpowiedzialną za bombardowania rurociągów naftowych i inne ataki w Chuzestanie, w tym za atak na defiladę wojskową w mieście Ahvaz w 2018 roku, kiedy to zginęło 25 osób.

Iran skazał go na śmierć za "zepsucie na ziemi", operacje terrorystyczne i spiskowanie. Jak podaje Associated Press, bez twardych dowodów Teheran oskarżył Chaaba o powiązania ze szwedzkimi, izraelskimi i amerykańskimi służbami wywiadowczymi.

Proces ruszył w 2022 r, a mimo protestów Szwecji, oskarżonemu nie pozwolono na wybór adwokata. Sztokholmscy dyplomaci nie mogli się też z nim spotkać - alarmowała organizacja Center for Human Rights in Iran.

Egzekucja Chaaba nastąpiła po tym, jak w zeszłym roku szwedzki sąd skazał Irakijczyka Hamida Noury'ego na dożywocie za udział w masowych egzekucjach w Islamskiej Republice w 1988 r. Teheran, który wykorzystywał więźniów jako kartę przetargową w negocjacjach z Zachodem, zareagował gniewnie na ten wyrok, podkreśla agencja Reutera.

Szwedzki minister spraw zagranicznych, Tobias Billstrom, potępił działania Teheranu, podkreślając, że jego rząd wezwał do zaniechania wykonania egzekucji na ich obywatelu. "Kara śmierci jest nieludzką i nieodwracalną karą, a Szwecja wraz z resztą UE potępia jej stosowanie w każdych okolicznościach" - napisał na Twitterze Billstrom.

Iran jest jednym z największych egzekutorów na świecie - podkreśla Associated Press, dodając, że kara śmierci grozi też m.in. obywatelowi irańsko-niemieckiemu, mieszkającemu w Kalifornii, któremu Teheran zarzuca udział w ataku na meczet w 2008 r.