Iraccy sunnici zaproszeni do Komisji Konstytucyjnej
Próbując osłabić napięcie między społecznościami etnicznymi i wyznaniowymi Iraku, parlament w Bagdadzie poprosił arabską mniejszość sunnicką, aby wydelegowała swoich przedstawicieli do komisji, która ma ułożyć stałą konstytucję państwa.
Parlament iracki wyłonił 10 maja 55-osobową Komisję Konstytucyjną, ale znalazło się w niej tylko dwóch arabskich sunnitów, gdyż społeczność ta prawie nie uczestniczyła w styczniowych wyborach powszechnych i w rezultacie w 275-miejscowym parlamencie ma zaledwie 17 deputowanych.
Arabscy sunnici stanowią 15-20% ludności Iraku. W czasach Saddama Husajna, a wcześniej pod rządami wojskowymi i za monarchii piastowali zawsze najwyższe stanowiska w aparacie rządowym, wojsku i służbach specjalnych. Teraz musieli ustąpić miejsca szyickiej większości, za Saddama dyskryminowanej.
Antyrządowa i antyamerykańska partyzantka iracka rekrutuje się niemal wyłącznie z arabskich sunnitów. Trwająca od kwietnia fala zamachów bombowych, których ofiarą padają głównie szyici, wzmogła napięcie między dwiema społecznościami.
W geście dobrej woli wobec arabskich sunnitów parlament zaproponował, aby wydelegowali do Komisji Konstytucyjnej dodatkowych trzynastu przedstawicieli.
Trzynastka ta nie mogłaby uczestniczyć w głosowaniach, bo nie została wybrana do parlamentu, ale deputowani oświadczyli, że nie będzie to miało wielkiego znaczenia, gdyż komisja zamierza podejmować decyzje w klimacie konsensu, jednomyślnie.
Pierwsza reakcja arabskich sunnitów na propozycję parlamentu była niezbyt przychylna. Wpływowe sunnickie Stowarzyszenie Ulemów, które skupia duchownych z około 3000 meczetów kraju, oświadczyło, że "jest nie do przyjęcia", aby 13 przedstawicieli sunnickich było pozbawionych prawa głosowania. Rzecznik stowarzyszenia Abdul-Salam al-Kobejsi powiedział, że może to zaostrzyć napięcie.
Inne ugrupowanie sunnickie, Iracka Partia Islamska, ma ustosunkować się do zaproszenia w czwartek.
Twórcy konstytucji muszą tak czy inaczej uwzględnić postulaty arabskich sunnitów, gdyż wymaga ona zatwierdzenia w referendum ogólnonarodowym. Konstytucja nie przejdzie, jeśli wypowie się przeciwko niej dwie trzecie głosujących w trzech z 18 prowincji irackich, a arabscy sunnici stanowią wyraźną większość w czterech z nich.
O konstytucji irackiej dyskutowano we wtorek wieczorem także w Nowym Jorku, gdzie Rada Bezpieczeństwa ONZ na prośbę rządu Ibrahima Dżafariego przedłużyła mandat sił wielonarodowych w Iraku.
Sekretarz generalny ONZ Kofi Annan zaapelował do Iraku, aby sporządził konstytucję, która uwzględniałaby "kluczowe postulaty wszystkich uczestników polityki irackiej".
Minister spraw zagranicznych Iraku Hosziar Zebari zapewniał, że tak się stanie i powiedział Radzie, iż napisanie konstytucji, która powinna uwzględnić rozbieżne interesy wszystkich grup irackich, będzie rozstrzygającym sprawdzianem dla przyszłości kraju.
Zebari dodał, że odrzucenie konstytucji Unii Europejskiej w referendum francuskim pokazuje, iż stała konstytucja jest skazana na fiasko, jeśli pisze się ją za zamkniętymi drzwiami, w izolacji od wyborców.
Parlament iracki powinien opracować konstytucję do 15 sierpnia. Referendum konstytucyjne zaplanowano na październik, a wybory, które wyłonią pierwszy stały demokratyczny rząd kraju - na grudzień. Nie jest jednak pewne, czy parlament zdąży napisać konstytucję do połowy sierpnia. Jeśli nie zdąży, cały proces polityczny wydłuży się o pół roku.