Incydenty na Morzu Południowochińskim w pobliżu spornych terytoriów
Chińskie okręty umyślnie staranowały w niedzielę dwa okręty wietnamskiej straży przybrzeżnej na spornym obszarze Morza Południowochińskiego, powodując poważne szkody - poinformowało ministerstwo spraw zagranicznych Wietnamu. To kolejny incydent na tym akwenie. Wcześniej filipińska policja morska podała, że zatrzymała chiński
kuter rybacki i 11 członków jego załogi w pobliżu rafy na spornych wodach wokół wysp Spratly; przejęto także ok. 500 złowionych żółwi. Pekin wezwał do uwolnienia rybaków.
- 4 maja okręty chińskie umyślnie staranowały dwa okręty wietnamskiej straży przybrzeżnej. Okręty chińskie, przy wsparciu powietrznym, starały się wyprzeć jednostki wietnamskie. Użyto działka wodnego - powiedział na konferencji prasowej w Hanoi przedstawiciel MSZ Tran Duy Hai. Dodał, iż władze Wietnamu zażądały od Chin rozmów na wysokim szczeblu w tej sprawie i oczekują odpowiedzi Pekinu.
Dwaj zastrzegający sobie anonimowość zagraniczni dyplomaci w Hanoi powiedzieli agenci AP, że Wietnam wysłał do 29 okrętów swej marynarki wojennej i straży przybrzeżnej w rejon Wysp Paracelskich, dokąd 2 maja dopłynęła pod eskortą okrętów wojennych duża chińska platforma wiertnicza. Pekin zadeklarował, że żadna obca jednostka pływająca nie zostanie dopuszczona do niej na odległość mniejszą niż 3 mile morskie.
Wietnamska marynarka stara się zaś udaremnić próby zakotwiczenia platformy.
Chińsko-wietnamski spór
Wietnam deklaruje swą suwerenność nad położonymi 220 kilometrów od jego wybrzeża Wyspami Paracelskimi. Chiny okupowały je 40 lat temu, łamiąc zbrojny opór ówczesnego Wietnamu Południowego i zabijając 74 jego żołnierzy.
W 1988 roku w starciach sił morskich Chin i Wietnamu wokół spornych Wysp Spratly na Morzu Południowochińskim zginęło 64 wietnamskich marynarzy. W 1992 roku Chiny zawarły kontrakt na poszukiwania gazu i ropy w rejonie Wysp Spratly z amerykańską firmą energetyczną Crestone, ale w dwa lata później marynarka wietnamska zmusiła ją do wycofania stamtąd platform wiertniczych.
Zatrzymanie kutra
Z kolei we wtorek na Morzu Południowochińskim Filipiny aresztowały 11 chińskich rybaków, którzy według władz w Manili naruszyli granicę morską Filipin. Teren, na którym doszło do incydentu, Chiny także uznają za własne terytorium.
Jak informuje agencja Kyodo, która powołuje się na chińską Xinhuę, kilku uzbrojonych mężczyzn zatrzymało łódź o nazwie Qiongqionghai 09063, wtargnęło na pokład, oddając kilka strzałów w powietrze, i przejęło kontrolę nad jednostką.
- Łódź rybacka jest teraz odholowywana do (filipińskiej) wyspy Palawan, gdzie załogantom zostaną postawione zarzuty - powiedział szef filipińskiej policji morskiej Noel Vargas.
Chińskie MSZ zwróciło się do filipińskich władz o uwolnienie zatrzymanych i zwrócenie kutra. Rzeczniczka resortu Hua Chunying powiedziała na codziennym briefingu prasowym, że Manila winna zaprzestać akcji prowokacyjnych.
Zatargi z Filipinami
Rafa Half Moon Shoal, w pobliżu której zatrzymano kuter, znajduje się ok. 100 km na zachód od wyspy Palawan.
Filipiny spierają się z Chinami o suwerenność nad znajdującym się mniej więcej w połowie drogi między wyspą Palawan i Wietnamem niezamieszkałym archipelagiem Spratly. Jak się przypuszcza, w rejonie archipelagu zalegają znaczne podmorskie złoża ropy i gazu ziemnego; biegną tamtędy ważne szlaki transportowe. Do Spratly zgłaszają również roszczenia Brunei, Malezja, Wietnam i Tajwan.
Państwo Środka prowadzi spór terytorialny z Japonią o wyspy Diaoyu (jap. Senkaku) na Morzu Wschodniochińskim, które leżą w pobliżu bogatych łowisk oraz prawdopodobnie dużych złóż ropy naftowej i gazu.