Gowin: jesienią będzie projekt ustawy o in vitro

Gowin jest przewodniczącym zespołu ds. bioetyki działającego przy kancelarii premiera. Zespół, w skład którego wchodzą prawnicy, lekarze, biolodzy, filozofowie i etycy, zajmuje się przygotowaniem do ratyfikacji Konwencji Bioetycznej Rady Europy oraz pracuje nad założeniami do ustawy regulującej kwestie dotyczące zapłodnienia metodą in vitro.

Członkowie zespołu mają określić zakres zastrzeżeń do konwencji (ma do tego prawo każdy kraj ratyfikujący), konieczne zmiany w ustawodawstwie, a także rekomendacje do ustawy implementującej, która określa to, co nawet po ratyfikacji pozostaje w gestii poszczególnych państw.

Jak zapewnił Gowin, zespół ma pracować do października, a jesienią gotowe będą regulacje niezbędne do ratyfikacji konwencji. Także jesienią gotowy ma być projekt ustawy o in vitro. Gowin nie chciał mówić, w jakim kierunku zmierzają rekomendacje kierowanego przez niego zespołu. W pierwszej kolejności przedstawimy je premierowi. Część z nich będzie jednomyślna, jednak w niektórych sprawach, szczególnie dotyczących in vitro, będą rekomendacje alternatywne - powiedział Gowin.

Podkreślił, że premier ma zdecydować o kształcie ustawy o in vitro. Nie wiadomo jeszcze, czy nad ustawą pracował będzie zespół ds. bioetyki w pełnym składzie, czy tylko część jego członków.

W skład zespołu wchodzą prawnicy: prof. Andrzej Zoll, prof. Eleonora Zielińska, dr Włodzimierz Wróbel, dr Maja Grzymkowska i dr Leszek Bosek; biolodzy i lekarze: prof. Andrzej Paszewski, prof. Ewa Bartnik, prof. Krzysztof Marczewski, prof. Jacek Zaremba i prof. Jerzy Umiastowski; etycy i teolodzy: prof. Barbara Chyrowicz, prof. Jacek Hołówka, prof. Zbigniew Szawarski, pastor prof. Marcin Hinz i ks. prof. Franciszek Longchamps de Berier.

Polska podpisała Konwencję Bioetyczną Rady Europy z 1997 roku, ale jej nie ratyfikowała. Eksperci zwracają uwagę, że w naszym kraju nie ma prawa regulującego procedury nowoczesnych zabiegów biomedycznych, m.in. zapłodnienia in vitro.

Konwencja bioetyczna stanowi próbę określenia podstawowych praw związanych z postępem biologii i medycyny. Do najważniejszych zasad tam zawartych należy nakaz poszanowania integralności i godności każdej osoby oraz respektowania jej interesu i dobra jako przeważających nad interesem społeczeństwa i nauki.

W dokumencie sformułowano trzy istotne zasady odnoszące się do zakazu dyskryminacji osób ze względu na dziedzictwo genetyczne, zakresu przeprowadzania genetycznych testów prognozujących oraz zakazu przeprowadzania ich w celu wywołania dziedzicznych zmian genetycznych potomstwa. Regulacje te uzupełnia Protokół Dodatkowy do Konwencji dotyczący zakazu klonowania istot ludzkich.

Konwencja zakazuje praktyk eugenicznych, zwłaszcza selekcji płci, a także badania na embrionach in vitro. Zgodnie z Konwencją, jeżeli prawo zezwala na przeprowadzanie takich badań, powinno zapewnić embrionom odpowiednią ochronę. Konwencja zabrania też tworzenia embrionów ludzkich dla celów naukowych.