Główne punkty nowej rezolucji w sprawie Iraku
Stany Zjednoczone przedstawiły w
czwartek w Nowym Jorku zmodyfikowany projekt rezolucji Rady
Bezpieczeństwa ONZ w sprawie zniesienia sankcji wobec Iraku.
Dokument - według administracji amerykańskiej - ma uwzględniać
główne postulaty dotychczasowych przeciwników zniesienia sankcji.
Według Waszyngtonu, tekst, w porównaniu z pierwotnym, został zmieniony w 25 punktach. Ani słowem nie wspomniano w nim jednak o broni masowej zagłady w Iraku bądź możliwości powrotu inspektorów rozbrojeniowych ONZ do tego kraju.
Jak wynika z ocen agencyjnych, zmiany wprowadzone do tekstu dokumentu - przedstawianego przez USA także w imieniu Wielkiej Brytanii i Hiszpanii - mają głównie kosmetyczny charakter. Poniżej przedstawiamy za agencją Reutera główne punkty dokumentu:
- Na mocy rezolucji zostałyby w trybie natychmiastowym zniesione wszelkie sankcje, nałożone na Irak po napaści tego kraju na Kuwejt w 1990 r. W mocy pozostałoby jedynie embargo na dostawy broni do Iraku.
- USA i Wielka Brytania uznają swe zobowiązania jako "państwa okupacyjne w Iraku". W dokumencie określają się mianem "władz" (ang. Authority).
- Na mocy rezolucji powołany ma być Iracki Fundusz Rozwojowy, odpowiadający za odbudowę kraju i pomoc humanitarną - za aktywa Funduszu odpowiadałby Iracki Bank Centralny; podlegałyby one też kontroli grupy niezależnych ekspertów, zaaprobowanych przez Międzynarodową Grupę Doradczą.
- W skład tej grupy wchodziliby także przedstawiciele ONZ, Międzynarodowego Funduszu Walutowego, Arabskiego Funduszu na rzecz Rozwoju Społecznego i Ekonomicznego oraz Banku Światowego.
- Wszystkie irackie dochody z eksportu ropy naftowej byłyby kierowane na konto funduszu do czasu powstania "uznanego przez międzynarodowe gremia" irackiego rządu. Zanim to nastąpi, pieniądze "byłyby rozdzielane pod kierownictwem" władz (amerykańsko-brytyjskich), po konsultacjach z tymczasową administracją iracką.
- 5% irackich dochodów z eksportu ropy byłoby przekazywane na konto tzw. funduszu odszkodowawczego (obecnie przekazywane jest 25%), z którego pokrywane byłyby roszczenia związane z iracką napaścią na Kuwejt w 1990 r.
- Na mocy rezolucji po czteromiesięcznym okresie przejściowym ostatecznie anulowany zostałby ONZ-owski program "ropa za żywność". Na koncie tego programu znajduje się obecnie 13 mld dolarów, którymi zarządza ONZ. Sumy, których Narody Zjednoczone nie wydadzą przez cztery miesiące, zostaną przekazane na konto nowego Funduszu Rozwoju. Nadal nie ustalono, czy i które kontrakty zawarte przez ONZ będą honorowane.
- Sumy pochodzące ze sprzedaży ropy, jakie znajdą się na koncie irackiego Funduszu Rozwoju, nie będą podlegać jakimkolwiek roszczeniom prawnym do czasu powołania i uznania przez świat nowego rządu Iraku.
- W dokumencie mowa jest o "wielostronnym" podejściu do olbrzymiego zadłużenia zagranicznego Iraku. Sprawy długów i ich spłat byłyby rozwiązywane przede wszystkim za pośrednictwem "odpowiednich międzynarodowych gremiów", jak Klub Paryski.
- Sekretarz generalny ONZ Kofi Annan zostanie poproszony o mianowanie specjalnego koordynatora ONZ, odpowiedzialnego przed Radą Bezpieczeństwa. Jego zadaniem byłoby koordynowanie pracy agend humanitarnych ONZ oraz "aktywne współdziałanie" z USA i Wielką Brytanią w odbudowie instytucji narodowych i lokalnych, promowaniu reformy ekonomicznej, umacnianiu praw człowieka, reformie sądownictwa. Koordynator miałby też uczestniczyć w pracach międzynarodowej grupy doradczej.
- Na mocy rezolucji USA i Wielka Brytania miałyby zarządzać Irakiem przez rok, przy czym okres ten mógłby być automatycznie przedłużony, chyba że Rada Bezpieczeństwa ONZ miałaby zadecydować inaczej.
- Autorzy rezolucji zwracają się też do specjalnego wysłannika ONZ, którym jest obecnie Julij Woroncew, by kontynuował swą misję, dotyczącą zwrotu mienia kuwejckiego oraz powrotu kuwejckich jeńców z Iraku.
- W dokumencie zaapelowano też do wszystkich krajów, by zwróciły uwagę na nielegalny handel dziełami sztuki zrabowanymi w Iraku i uczyniły wszystko, by zwrócić Irakowi te przedmioty.
- Autorzy rezolucji zwracają się do sekretarza generalnego ONZ Kofiego Annana, by przedstawiał Radzie Bezpieczeństwa ONZ regularne raporty o realizacji założeń dokumentu.