Uroczystość wyniesienia na urząd rabina 45-letniej Alysy Stanton wywołała w Ameryce nie mniejszą sensację niż wybór czarnoskórego Baracka Obamy na prezydenta.
Pierwsza w historii Ameryki czarnoskóra kobieta rabin nie urodziła się Żydówką. Przyszła na świat w stanie Ohio w religijnej rodzinie zielonoświątkowców. Dość wcześnie zainteresowała się innymi religiami. W 1987 roku zaczęła regularnie uczęszczać do synagogi. Stanton wspomina, że początkowo nie zamierzała być rabinką. Chciała jedynie prowadzić chór synagogi. Jednak gdy powiedziano jej, że jako kobieta nie może pełnić tej funkcji, porzuciła swoje marzenie i została psychoterapeutką. Ponownie zaangażowała się w działalność religijną dopiero wtedy, gdy zobaczyła w synagodze kobietę kantora.
Pierwsza kobieta rabin
Pierwszą na świecie rabinką była Regina Jonas urodzona w 1902 roku w Berlinie. Marzyła o pełnieniu tej funkcji od najmłodszych lat, mimo że w owych czasach żaden z odłamów judaizmu nie dopuszczał nawet dyskusji na ten temat. Po ukończeniu berlińskiej Wyższej Szkoły Nauk Żydowskich otrzymała dyplom nauczycielki historii religii. Świecki dyplom w niczym jej nie pomógł, próbowała więc przekonać przywódców religijnych, by zgodzili się na objęcie przez nią urzędu rabina. Napisała na ten temat pracę dyplomową „Czy kobieta może zostać rabinem?”. Jednak ani przytaczane przez Jonas argumenty, ani powoływanie się na źródła biblijne i Talmud nie zdołały przekonać nikogo.
Dopiero w 1935 roku liberalny rabin Max Dienemann mianował ją rabinem. Popularność, jaką przyniosły Jonas jej starania, wkrótce obróciła się przeciw niej.
Pierwsza rabinka stała się celem represji nazistowskich. Nie pozwolono jej pracować, a w 1942 roku osadzono w obozie koncentracyjnym w Terezinie. Tam napisała pracę „Wykłady pierwszej i jedynej kobiety rabina” poświęconą historii żydowskich kobiet oraz kwestiom kultury i religii. W 1944 roku została przewieziona do Auschwitz, gdzie zginęła.
Konstantin Ziemlakow
na podst. © Kommiersant-Włast
Pełna wersja artykułu dostępna w aktualnym wydaniu "Forum".
