Fundusze unijne na transport: drogi
Fundusze unijne wspierają budowę nowych dróg w Polsce. Autostrady i obwodnice poprawiają bezpieczeństwo i zmniejszają korki w miastach. Przyczyniają się także do rozwoju gospodarczego, ułatwiając transport towarów. Mimo wielu zrealizowanych inwestycji potrzebne są kolejne.
Materiał powstał we współpracy z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej ze środków Funduszu Rozwoju Regionalnego
Co już zrobiliśmy?
Dzięki dofinansowaniu Unii Europejskiej z lat 2007-2020 powstało w Polsce ponad 17 tys. km autostrad, dróg ekspresowych, krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych. Sporą część z nich stanowią drogi ekspresowe i autostrady. Są one szczególnie ważne, żeby mieszkańcy i firmy mogły szybko przejechać do innego regionu lub za granicę.
Inwestycje drogowe objęły dwa główne typy dróg – w sieci TEN-T i poza nią. Sieć TEN-T (Transeuropejska Sieć Transportowa) to projekt Unii Europejskiej. To nowoczesna i spójna infrastruktura transportowa, która łączy wszystkie kraje członkowskie. Obejmuje autostrady, kolej, porty oraz lotniska. Ma ułatwić przepływ osób i towarów w całej UE.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Plany do 2029 r.
W aktualnych programach UE drogi nadal są ważne. Ich budowa może być finansowana w szczególności z programów:
- Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej (FEPW)
- Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS)
- regionalnych.
Około 19 mld zł zaplanowano w Programie FEnIKS. Do końca 2029 roku dzięki inwestycjom z tych pieniędzy powstanie prawie 8500 km nowych dróg, a ok. 170 km zostanie przebudowanych lub zmodernizowanych.
Trwa już budowa dróg na terenie Polski Wschodniej. W Programie FEPW przewidziano na to 1,9 mld zł, a celem jest wybudowanie 214 km nowych dróg i remont 17 km istniejących. Działania są prowadzone w pięciu województwach – warmińsko-mazurskim, podlaskim, świętokrzyskim, podkarpackim i mazowieckim (region poza Warszawą i jej okolicami).
Celem inwestycji jest poprawa połączeń drogowych w regionie oraz lepsza łączność makroregionu z resztą kraju i Unią Europejską. Umowy o dofinansowanie 9 projektów drogowych z programu FEPW zostały podpisane w styczniu 2024 r.
Co dzieje się teraz?
Projekty drogowe są i nadal będą bardzo ważne. Samorządy i zarządcy dróg już je realizują albo planują. Przygotowanie do dużych inwestycji trwa długo, dlatego ciągle niektóre nabory wniosków są dostępne.
W programie FEnIKS trwają 3 nabory wniosków. Za ich prowadzenie odpowiada Centrum Unijnych Projektów Transportowych (CUPT). Wnioski może składać Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. Pierwszy i drugi dotyczą dróg w sieci TEN-T. A trzeci poza TEN-T. CUPT prowadzi także konkurs dla służb publicznych na działania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa ruchu drogowego. Wnioski są przyjmowane do końca 2025 r.
Nabory wniosków trwają też w programach regionalnych. To tam możliwa jest budowa dróg powiatowych czy wojewódzkich. Do końca tego roku wnioski przyjmuje Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, a do 31.12.2026 r. trwa nabór wniosków w województwie zachodniopomorskim.
Materiał powstał we współpracy z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej ze środków Funduszu Rozwoju Regionalnego
