Fundusze Europejskie chronią polskie wybrzeże. Jak zabezpieczamy je przed wzrostem poziomu morza?
Podnoszenie się poziomu morza jest realnym zagrożeniem dla polskiego wybrzeża – widać to już dziś. Wysoki poziom wód może mieć poważne skutki dla nadmorskich miejscowości i całych regionów na wybrzeżu. Polska wykorzystuje fundusze unijne, aby chronić wybrzeże i zapobiegać skutkom tych zmian.
Materiał powstał we współpracy z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej ze środków Funduszu Rozwoju Regionalnego
Stan polskiego morza
Obserwacje poziomu polskiego morza są alarmujące. Od 1955 r. do 2021 r. poziom morza w Gdańsku wzrósł z 502 cm do 516 cm, a w Świnoujściu z 495 cm do 507 cm. Fundusze unijne wspierają działania mające na celu ochronę nadmorskim terenów.
Ochrona gdyńskiego wybrzeża
Przykładem podejmowanych działań jest projekt Urzędu Morskiego w Gdyni. W czerwcu tego roku Urząd podpisał z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej umowę na realizację projektu "Zabezpieczenie brzegów przed powodzią od strony wód Zatoki Gdańskiej". Fundusze na jego realizację pochodzą z Programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko (FENIKS).
Projekt składa się z trzech zadań, które skupiają się wokół zabezpieczenia Jastarni, Rewy i Gdyni Orłowa. W Jastarni powstaną wały przeciwpowodziowe, przegrody, wały wydmowe. W Rewie powstaną kamienne umocnienia wybrzeża, które zabezpieczą brzeg morski przed powodzią sztormową na odcinku 480 m. Z kolei w Gdyni Orłowie zostaną wykonane podwodne progi, które będą rozpraszać energię fal i chronić plażę przed erozją.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Wspomnienia Polaków sprzed strefy Schengen. "Na granicach były problemy"
- Zabezpieczenie brzegów w Jastarni, Rewie i Gdyni wpisuje się również w całokształt naszych działań w zakresie adaptacji do zmian klimatu m.in. właśnie poprzez zapewnienie bezpieczeństwa powodziowego - mówiła podczas podpisania umowy dyrektor Urzędu Morskiego w Gdyni Anna Stelmaszyk-Świerczyńska.
Zabezpieczyli kilometry brzegu morskiego
Realizację podobnego projektu pn. "Zabezpieczenie zagrożonych odcinków zachodniego wybrzeża" zakończył w ubiegłym roku Urząd Morski w Szczecinie. Ok. 45 mln zł dofinansowania pozwoliło na zabezpieczenie brzegu morskiego pomiędzy Dziwnówkiem a Dziwnowem (2,9 km) oraz pomiędzy Rewalem a Trzęsaczem (1,5 km). Na początku tego roku Urząd Morski w Szczecinie podsumował inny projekt "Przebudowa wraz z rozbudową istniejącego systemu umocnień brzegowych na wysokości miejscowości Mielno". W Mielnie, Kołobrzegu i Pleśnej brzegi morskie wzmocniono i dosypano piasek, co dodatkowo uatrakcyjniło plażę dla turystów. Koszt tej inwestycji wyniósł ponad 83 mln zł, został niemal w całości sfinansowany z Funduszy Europejskich, z Programu Infrastruktura i Środowisko.
Strategia ochrony
Plany ochrony polskiego wybrzeża nie kończą się na kilku projektach. Rząd we wrześniu zapowiedział opracowanie wieloletniego programu ochrony brzegów morskich, przewidującego m.in. budowę infrastruktury zapobiegającej erozji wybrzeża w Polsce. Program ma zostać przyjęty przez rząd w IV kwartale 2025 r.
"Wzrost poziomu morza obserwowany w ostatnim stuleciu niesie za sobą realne skutki. Na obszarach, gdzie wzrost poziomu morza jest największy, widać zwiększoną erozję brzegów morskich. Wobec groźby rozerwania wałów wydmowych i zalania terenów położonych niżej ochrona brzegów wydaje się koniecznością. Poprzez prowadzenie działań związanych z ochroną wybrzeża następuje zwiększenie odporności wybrzeża na gwałtowne zjawiska sztormowe, a co za tym idzie następuje zmniejszenie erozji i zaniku brzegów, wydm i klifów".
W ciągu 15 lat na program ma być przeznaczone łącznie 750 mln zł.
Materiał powstał we współpracy z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej ze środków Funduszu Rozwoju Regionalnego
