Edukacja w Polsce dla obywateli Ukrainy

Obowiązek szkolny

Po ataku Rosji na Ukrainę wiele rodzin z dziećmi udało się bezpiecznie przetransportować do Polski. Należy wiedzieć, że edukacja w Polsce jest obowiązkowa dla dzieci od 7 do 18 lat. Dotyczy to wszystkich dzieci przebywających na terenie kraju, bez względu na ich obywatelstwo. Jakie kroki należy podjąć?

Czy szkoły w Polsce są płatne dla cudzoziemców? 

Nauka dla wszystkich dzieci przebywających na terenie Polski w wieku od 7 do 18 lat jest darmowa. Rok szkolny zaczyna się w Polsce 1 września, a kończy w ostatni piątek czerwca roku następnego. Lekcje odbywają się w szkołach przez pięć dni w tygodniu, od poniedziałku do piątku. Weekendy (soboty i niedziele) dzieci mają wolne.

Rok szkolny podzielony jest na dwa semestry. Pierwszy semestr kończy się w styczniu lub lutym. Drugi semestr kończy się w czerwcu i jest to jednocześnie koniec roku szkolnego. Oceny wystawiane wtedy stanowią jednocześnie oceny końcowe w danej klasie i są wpisywane na świadectwie szkolnym – dokumencie poświadczającym, że dziecko ukończyło naukę na konkretnym poziomie.

Publiczne szkoły dla dorosłych, publiczne szkoły branżowe II stopnia, publiczne szkoły policealne, publiczne szkoły artystyczne, publiczne placówki i publiczne kolegia pracowników służb społecznych są bezpłatne tylko dla określonych grup cudzoziemców. Dla pozostałych, szkoły dla dorosłych są płatne na takich samych zasadach jak dla obywateli Polski. Pobyt w publicznych przedszkolach jest dla dzieci niebędących obywatelami polskimi płatny na takich samych zasadach jak dla dzieci polskich. (źródło: https://www.migrant.info.pl/wazne-informacje-i-praktyczne-wskazowki.html)

Jakie koszty edukacji?

Niemniej rodzice muszą się liczyć z kosztami, które będą musieli ponieść w związku z zapisaniem dzieci do szkół, takimi jak np. koszt podręczników, koszt przyborów szkolnych, ubezpieczenie, itd. 

MEiN potwierdza, że będzie dofinansowanie na naukę dla dzieci przybyłych z Ukrainy: Nie jest jeszcze potwierdzona wysokość dofinansowania. Więcej informacji: https://www.prawo.pl/oswiata/dofinansowanie-edukacji-ukrainskich-uczniow-zapowiedz-mein,513667.html 

W wielu szkołach działają fundusze pomocowe dla dzieci z najbiedniejszych rodzin. Rodzice mogą zwrócić się do rady rodziców z prośbą o zwolnienie z części opłat lub zmniejszenie ich wysokości lub też o rodzaj dofinansowania. Warto również zapoznać się z dedykowanymi prowadzonymi przez polskie organizacje pozarządowe programami pomocy dla migrantów. 

Jak zapisać dziecko do szkoły? 

Aby zapisać dziecko do placówki edukacyjnej należy złożyć wniosek do dyrektora publicznej szkoły podstawowej znajdującej się w rejonie, w którym mieszka dziecko przybyłe z zagranicy. Ustalenie klasy odbywa się na podstawie dokumentów wystawionych przez szkołę za granicą lub jeśli dziecko ich nie posiada, na podstawie oświadczenia rodziców. Dokumenty nie muszą być tłumaczone na j. polski. Rodzice mogą zwrócić się z prośbą o przyjęcie do niższej klasy, ze względu np. na niższy wiek dziecka.

Jeśli znalezienie najbliższej szkoły posiadającej wolne miejsca w danej klasie nie jest możliwe, rodzice mogą zwrócić się do wydziału edukacji gminy lub powiatu z prośbą o wskazanie szkoły mogącej przyjąć ich dzieci. Przyjmowanie uczniów z zagranicy uregulowane jest na poziomie ustawowym: prawna podstawa pobytu ucznia na terenie Polski nie ma znaczenia dla możliwości przyjęcia do publicznej szkoły. 

Wsparcie uczniów z zagranicy w Polsce 

W serwisie Gov.pl znajdujemy potwierdzenie, że osoby przybyłe z zagranicy mogą liczyć na wsparcie podczas rozpoczynania edukacji w Polsce. Aby skorzystać z nauki w najlepszym stopniu, uczniowe mogą:

• uczestniczyć w dodatkowych zajęciach z języka polskiego,
• realizować naukę w formie oddziału przygotowawczego, w którym proces nauczania jest dostosowany możliwości edukacyjnych uczniów,
• korzystać z pomocy osoby władającej językiem kraju pochodzenia zatrudnionej jako pomoc nauczyciela
• korzystać z dodatkowych zajęć wyrównawczych

Pomoc psychologiczno-pedagogiczna dla uczniów z zagranicy i ich rodziców

Pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest organizowana przez dyrektora szkoły, a udzielają jej nauczyciele, wychowawcy oraz specjaliści w dziedzinie, w szczególności psycholodzy, pedagodzy, logopedzi i terapeuci. Sama pomoc polega przede wszystkim na rozpoznaniu i zaspokajaniu indywidualnych potrzeb edukacyjnych i rozwojowych ucznia i określeniu możliwości dziecka, biorąc pod uwagę czynniki psychofizyczne i środowiskowe, wpływające na jego funkcjonowanie. Z pomocy terapeutów mogą skorzystać rodzice dzieci zapisanych do szkół. 

Studia w Polsce dla cudzoziemców 

Cudzoziemcy, którzy podejmują studia dzienne na uczelniach państwowych w Polsce na zasadach obowiązujących obywateli polskich, odbywają je bezpłatnie. Zasady obowiązujące obywateli polskich określają poniższe punkty: 

- cudzoziemcy, któremu udzielono zezwolenia na pobyt czasowy w celu połączenia z rodziną;

- cudzoziemcy posiadający zezwolenie na pobyt stały w Polsce

- cudzoziemcy posiadający ważną Kartę Polaka

- cudzoziemcy, którzy otrzymali decyzje w sprawie stwierdzenia polskiego pochodzenia;

- cudzoziemcy z przyznanym przez Polskę statusem uchodźcy;

- cudzoziemcy korzystający z ochrony czasowej w Polsce;

- cudzoziemcy, którym udzielono ochrony uzupełniającej w Polsce;

- Cudzoziemcy posiadający certyfikat poświadczający znajomość języka polskiego jako obcego na poziomie co najmniej C1, wydanego przez Państwową Komisję do spraw Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego

- cudzoziemcy posiadający zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE udzielone w Polsce

- cudzoziemcy, którzy są małżonkiem, wstępnym lub zstępnym obywatela Polski, mieszkającego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

- obywatele państw członkowskich UE, EFTA oraz członkowie ich rodzin mieszkających na terytorium Polski

- cudzoziemcy, którym udzielono zezwolenia na pobyt czasowy w celu prowadzenia badań naukowych lub w celu mobilności długoterminowej naukowca, lub przebywającego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z korzystaniem z mobilności krótkoterminowej naukowca lub posiadającego wizę krajową w celu prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych

Studia prywatne

Jeśli student nie spełnia powyższych zasad, może nadal podjąć naukę na uczelni publicznej odpłatnie, chyba, że korzystają ze stypendiów. Wszyscy studenci podejmujący studia na uczelniach prywatnych studiują na zasadach odpłatności. Na uzasadniony wniosek cudzoziemca rektor uczelni może obniżyć opłatę lub zwolnić z niej całkowicie. Szczegółowe informacje na temat stypendiów znajdują się na tej stronie.