Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu w Izraelu

Na głównej ulicy Jerozolimy zatrzymały się tramwaje, pasażerowie wstali ze swoich miejsc, a piesi zamarli w bezruchu.

Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu, obchodzony w rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim w 1943 r., jest jednym z najważniejszych w izraelskim kalendarzu. Tego dnia zamknięte są restauracje i lokale rozrywkowe, w radiu i telewizji dominują programy dokumentacyjne o hitlerowskiej zbrodni ludobójstwa i wywiady z tymi, którzy piekło Holokaustu przetrwali.

Szkoły i instytucje publiczne organizują tego dnia uroczystości upamiętniające zagładę Żydów. Publicznie, m.in. w parlamencie izraelskim, odczytywane są nazwiska ofiar Holokaustu.

Podczas ceremonii państwowej w Yad Vashem - Instytucie Pamięci Ofiar i Bohaterów Holokaustu - która w nocy ze środy na czwartek zapoczątkowała obchody, przywódcy Izraela wzywali świat do powstrzymania Iranu przed wejściem w posiadanie broni jądrowej.

- Ci, którzy zbywają irańskie zagrożenie jako kaprys lub przesadę, niczego nie nauczyli się z Holokaustu - powiedział premier Benjamin Netanjahu. Wskazywał, że "dziś, tak jak wtedy, są tacy, którzy chcą zniszczyć miliony Żydów" i że powstrzymywanie się od mówienia tej prawdy to "brak poszanowania dla Holokaustu", "obraza jego ofiar i ignorowanie jego lekcji".

Agencja Associated Press pisze, że to iunctim między Holokaustem a Iranem pokazuje, iż dziś, po ponad sześciu dekadach, zagłada Żydów podczas II wojny światowej jest "centralną częścią izraelskiej psychiki".

W Izraelu nie ma praktycznie dnia bez informacji w mediach o Zagładzie.

Niektórzy izraelscy intelektualiści protestowali wcześniej przed przywoływaniem Holokaustu w kontekście Iranu. Duża część przemówienia Netanjahu poświęcona była tej kwestii. - Premier Izraela ma nie tylko prawo, ale też obowiązek przywołać pamięć o jednej trzeciej naszego narodu, która została unicestwiona, gdy mówi o zagrożeniach dla istnienia państwa - mówił Netanjahu w nocy ze środę na czwartek.

Yad Vashem odwiedzały setki młodych Izraelczyków. Spotykali się m.in. z ocalałymi z Holokaustu, brali udział w warsztatach, oglądali występy teatralne i muzyczne.

W półmroku w Sali Pamięci ocaleli z Zagłady i ich rodziny czytali imiona ofiar, modlili się, składali kwiaty na wykutych w kamiennej podłodze nazwach miejsc pogromów i obozów koncentracyjnych. Wiele osób było bardzo poruszonych, niektórzy płakali.

Na placu w Yad Vashem, gdzie od rana odbywały się oficjalne uroczystości, płonęło sześć ogromnych zniczy symbolizujących sześć milionów ofiar Zagłady. Ludzie składali kwiaty przed pomnikiem Bohaterów Getta. Jest to kopia płaskorzeźby z Warszawy.

W Ein Karem, miejscowości położonej nieopodal Yad Vashem, restauracje były dzisiaj otwarte. Dziadkowie Adi, 33-latki z Ein Karem, przyjechali tu z Polski tuż przed wybuchem drugiej wojny światowej. Adi nie była dzisiaj w Yad Vashem.

- Wybieram się na tzw. alternatywne upamiętnianie Holokaustu, na obrzeżach Jerozolimy. Będą w nim uczestniczyli Żydzi, Palestyńczycy i Niemcy. Chcemy skupić się na celebracji życia, na tych, którzy po tej tragedii mieli odwagę, by dalej żyć i na cierpieniu wspólnym dla wszystkich ludzi - powiedziała Adi.

Od lat izraelskie media w tę smutną rocznicę przypominają o trudnej sytuacji materialnej ocalałych z Zagłady. Dziś w Izraelu mieszka 198 tys. osób, które przetrwały Holokaust, zdecydowana większość ma ponad 75 lat. 20 tys. spośród nich potrzebuje codziennego wsparcia - wynika z danych Fundacji na rzecz Ofiar Holokaustu. We wtorek premier Netanjahu ogłosił, że rząd zapewni dodatkowe usługi dla ocalałych.