"Duch" winny śmierci tysięcy ludzi - zobacz film
Film sprzed wydania wyroku.
Na 35 lat więzienia został skazany jeden z byłych liderów Czerwonych Khmerów i szef ciężkiego więzienia, Kaing Guek Eav alias "Duch". Jako kierownik katowni S-21 odpowiada za śmierć 14 tysięcy ludzi. To pierwszy wyrok międzynarodowego trybunału sądzący zbrodnie popełnione w Kambodży.
Wspierany przez ONZ trybunał w Phnom Penh uznał, że "Duch", 67-letni były nauczyciel, jest winny m.in. morderstw, tortur oraz zbrodni przeciwko ludzkości.
"Duch" odsiedzi jedynie 19 lat, ponieważ trybunał zaliczył mu na poczet kary 16 lat, które już spędził w więzieniu. Werdykt trybunału był mniejszy niż maksymalna kara 40 lat więzienia, jakiej domagał się oskarżyciel.
Wielu mieszkańców Kambodży jest niezadowolonych z wyroku i uważa, że "Duch" powinien być skazany na dożywocie. Trybunał tłumaczy, że wypowiedział się przeciwko dożywociu z kilku powodów, m.in. dlatego, że "Duch" wyraził skuchę i współpracował z sądem.
Skazany przyznał się, że nadzorował tortury i zabójstwa w kierowanym przez niego więzieniu Tuol Sleng, znanym też jako S-21. Bronił się zapewniając, że wykonywał jedynie rozkazy.
Głośny proces
Proces "Ducha" uważany jest za kluczowy egzamin dla pochłaniającego miliony dolarów międzynarodowego trybunału powołanego, by rozsądzić zbrodnie popełnione w Kambodży w latach 1975-79, kiedy ultrakomuniści z reżimu Czerwonych Khmerów wymordowali ponad 1,7 mln ludzi. Ogłoszenie wyroku transmitowano na żywo w telewizji. W domach i kawiarniach oglądało je tysiące ludzi.
"Duch" wyraził "rozdzierający żal" za zbrodnie popełnione na więźniach z Tuol Sleng, na których torturami wymuszano zeznania, a następnie wywożono na egzekucje na słynnych "polach śmierci".
Śmierć 2 mln ludzi
Czerwoni Khmerzy opanowali Kambodżę w 1975 roku. Mieszkańców miast wypędzili na wieś, a kraj zamienili w wielki obóz koncentracyjny. Do końca lat 70., gdy do Kambodży wkroczyły wietnamskie wojska, w sumie z powodu zbrodni Czerwonych Khmerów, z głodu, chorób i wycieńczenia zginęła prawie jedna czwarta ludności kraju - ok. 2 mln ludzi.
W trybunale ONZ ds. zbrodni popełnionych przez Czerwonych Khmerów zasiadają sędziowie i eksperci z różnych krajów. Trybunał został powołany w 2003 roku, ale pracę rozpoczął dopiero w lipcu 2006 roku.
Po śmierci w 1998 roku głównego przywódcy Czerwonych Khmerów Pol Pota pozostali aktywiści ugrupowania złożyli broń i formalnie poddali się władzom.