Dochodzenie roszczeń nieskuteczne?
W opinii władz Polski, Niemiec i większości
specjalistów prawa międzynarodowego europejski system prawny nie
pozwala na skuteczne dochodzenie przez obywateli Niemiec roszczeń
majątkowych od obywateli polskich - oświadczył w Sejmie
wiceminister spraw zagranicznych Jan Truszczyński.
Jak powiedział Truszczyński, odpowiadając na pytanie posła SLD Jana Antochowskiego, według absolutnej większości opinii "system prawny wytworzony w ramach Rady Europy i legislacja wspólnotowa wytworzona w ciągu 50 lat integracji europejskiej, nie stwarzają możliwości skutecznego dochodzenia roszczeń majątkowych, cywilnoprawnych".
Zastrzegł, że są jednak i poglądy odmienne. To, że one są w absolutnej mniejszości, nie oznacza, że możemy je całkowicie lekceważyć i pomijać - przyznał minister.
Truszczyński zaznaczył, że Powiernictwo Pruskie dlatego zapowiada składanie pozwów do sądów polskich, Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, bo wykluczone jest skuteczne dochodzenie przez nie roszczeń przed sądami niemieckimi. Na to prawodawstwo niemieckie nie daje żadnego miejsca - zapewnił. Jego zdaniem również polskie przepisy nie dają takiej możliwości.
Jak powiedział, nie ma możliwości występowania do trybunałów z pominięciem i przed wyczerpaniem drogi prawnej przed sądami krajowymi. Niektórzy mówią, że Powiernictwo Pruskie (...) nie liczy na to, że wygra jakikolwiek proces w sądzie polskim, ale chodzi mu tylko o wyczerpanie drogi prawnej przed sądami polskimi, by mieć tytuł prawny do zwrócenia się do trybunałów - zaznaczył.
Stąd naszym obowiązkiem jest zapewnienie, i w tym zakresie będziemy współdziałać z władzami RFN, aby ewentualne pozwy wnoszone w przyszłości, czyli po wyczerpaniu drogi prawnej przed sądami polskimi, do któregokolwiek z obu trybunałów, nie spotkały się tam z orzeczeniem, które odbiegałoby od dominującej interpretacji i wykładni prawa europejskiego - podkreślił minister.
Z kolei wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Tadeusz Matusiak odpowiadał na pytanie Jerzego Czerwińskiego (RKN). Oświadczył, że MSWiA zwróciło się z zaleceniem do wojewodów: opolskiego, pomorskiego, zachodniopomorskiego, lubuskiego, warmińsko-mazurskiego, śląskiego i dolnośląskiego o przesłanie danych dotyczących uregulowania stanu prawnego nieruchomości położonych w tych województwach oraz danych o liczbie zgłoszonych już roszczeń obywateli Niemiec.
Jak mówił, z uzyskanych informacji wynika, że jeśli chodzi o zwrot tzw. nieruchomości poniemieckich, to złożono około 40 wniosków. Czerwiński, odnosząc się do tej odpowiedzi, oświadczył, że z jego wiedzy wynika, że w samym województwie opolskim jest więcej takich przypadków.
Według Matusiaka trwa proces regulacji stanów prawnych nieruchomości; w tym celu zakładane są księgi wieczyste, wprowadzany jest w nich jako właściciel Skarb Państwa.
Poza tym - dodał - do wszystkich wojewodów zostało skierowane pismo, które zaleca objęcie nadzorem działań starostów i prezydentów miast w celu "ujawnienia Skarbu Państwa jako właściciela nieruchomości w księgach wieczystych, w których nadal jako właściciele figurują byli właściciele lub ich spadkobiercy, mimo że te nieruchomości z mocy prawa stały się własnością Skarbu Państwa".