Co zniszczy Ziemię?

Jak to się wszystko skończy? Niektórzy uważają, że odejdziemy z wielkim hukiem, inni przewidują powolne zbliżanie się do nieuchronnego końca, optymiści są przekonani, że pokonamy trudności, przekształcając się drogą ewolucji w inny gatunek.

Według Sir Martina Reesa, autora książki „Our Final Century” (Nasze ostatnie stulecie), królewskiego astronoma i profesora kosmologii i astrofizyki w Cambridge, ludzie mają jedynie 50 proc. szans na przetrwanie XXI wieku bez poważniejszych komplikacji.

Jakie są więc największe zagrożenia dla ludzkości? Dziesięciu naukowców odpowiada na to pytanie. Po każdej wypowiedzi oceniamy dane zagrożenie pod dwoma względami: jakie jest prawdopodobieństwo, że wystąpi ono w ciągu najbliższych 70 lat oraz jaka jest skala zagrożenia ludzkości jako całości (w skali od 1 – ledwo zauważalny wpływ na nasze życie do 10 – wyginięcie rasy ludzkiej).

Nick Brooks – samodzielny pracownik naukowy w Tyndall Centre for Climate Change Research w Uniwersytecie Wschodniej Anglii:

Jest całkiem prawdopodobne, że do końca tego wieku ilość gazów cieplarnianych podwoi się i średnia temperatura na świecie podniesie się przynajmniej o dwa stopnie Celsjusza. Na Ziemi będzie cieplej niż kiedykolwiek przedtem w ciągu ostatnich 1,5 miliona lat. Według najbardziej niekorzystnego scenariusza może to spowodować całkowitą zmianę klimatu w wielu obszarach na świecie. To zaś może doprowadzić do wystąpienia niedoboru pożywienia w skali globalnej i załamywania się istniejących systemów społecznych na wielką skalę, co spowoduje masowe migracje i konflikty związane z dostępem do surowców. Nie sądzę, aby zmiana klimatu okazała się dla ludzkości śmiertelnym ciosem, ale z całą pewnością może przyczynić się do wielkiej destrukcji.

Podniesienie się temperatury o więcej niż dwa stopnie Celsjusza (poziom uważany przez Unię Europejską za niebezpieczny) w ciągu najbliższych 70 lat:

Prawdopodobieństwo duże. Skala zagrożenia: 6

Reinhard Stindl – doktor medycyny na Uniwersytecie Wiedeńskim:

Każdy gatunek ma swój „zegar ewolucyjny” odliczający czas do momentu jego nieuchronnego wymarcia. Na końcu chromosomów każdego zwierzęcia są osłony zwane telomerami. Bez nich nasze chromosomy byłyby niestabilne.

Kiedy komórka dzieli się, telomery nie są dokładnie kopiowane i w ciągu naszego życia stają się coraz krótsze. Kiedy ich długość spadnie poniżej wartości krytycznej, zaczynamy zapadać na choroby wieku starczego, takie jak rak, choroba Alzheimera, zawały i wylewy. Jednak telomery stają się krótsze nie tylko w trakcie naszego życia. Według mojej teorii także przy przejściu od jednego pokolenia do drugiego następuje nieznaczne ich skrócenie. Po tysiącach pokoleń ich długość zmniejsza się poniżej poziomu krytycznego. Po przekroczeniu tego poziomu możemy spodziewać się licznych przypadków pojawiania się chorób wieku starczego we wczesnych latach życia, co w końcu doprowadzi do załamania się populacji. Erozja telomerów może wyjaśniać, dlaczego bez udziału czynników zewnętrznych w rodzaju zmiany klimatu znikły tak dobrze przystosowane gatunki jak człowiek neandertalski.

Katastrofa demograficzna w wyniku erozji telomerów w ciągu najbliższych 70 lat:

Prawdopodobieństwo małe.Skala zagrożenia: 8

Prof. Maria Zambon – wirusolog i kierownik laboratorium grypy w brytyjskiej Agencji Ochrony Zdrowia: W minionym stuleciu mieliśmy cztery duże epidemie grypy, a oprócz tego HIV i SARS. Pandemie pojawiają się w każdym stuleciu i jest raczej pewne, że przynajmniej jedna zdarzy się w przyszłości. W tej chwili największe obawy budzi ptasia grypa u kurczaków w południowo-wschodniej Azji. Jeśli ten wirus nauczy się przeskakiwać pomiędzy gatunkami, to może szybko rozprzestrzenić się po całym świecie. W 1918 roku epidemia grypy spowodowała śmierć 20 milionów osób w ciągu jednego roku; to więcej niż całkowita liczba ofiar śmiertelnych w I wojnie światowej. Podobna epidemia może mieć teraz jeszcze bardziej niszczące skutki.

Śmierć wszystkich osobników zarażonych przez wirusa nie leży w jego interesie, tak więc jest mało prawdopodobne, aby wirus całkowicie zniszczył gatunek ludzki. Może jednak powodować poważne komplikacje przez wiele lat. Nigdy nie zdołamy się w pełni przygotować na to, co zrobi natura: przyroda jest największym bioterrorystą.

Pandemia wirusowa w ciągu najbliższych 70 lat.

Prawdopodobieństwo bardzo duże. Skala zagrożenia: 3

Prof. Paul Wilkinson – przewodniczący zespołu doradców przy Centrum Badań nad Terroryzmem i Przemocą Polityczną w University of St Andrews: Najbardziej prawdopodobnym sposobem przeprowadzenia aktu terrorystycznego na dużą skalę, z wielką liczbą ofiar, jest użycie broni chemicznej lub biologicznej. Rozsianie dużych ilości czegoś w rodzaju bakterii wąglika, wirusa ospy wietrznej lub bakterii dżumy spowodowałoby wielkie straty, a dzięki masowym podróżom problem szybko nabrałby charakteru międzynarodowego.

Jest bardzo prawdopodobne, że gdzieś na świecie dojdzie do takiego zdarzenia za naszego życia.

Duży atak terrorystyczny w ciągu najbliższych 70 lat.

Prawdopodobieństwo bardzo duże. Skala zagrożenia: 2

Generał lord Garden – ekspert brytyjskiej Partii Liberalno-Demokratycznej ds. obrony:Teoretycznie wojna nuklearna może zniszczyć ludzką cywilizację, ale w praktyce takie zagrożenie należy już do przeszłości. Są trzy miejsca, które mogą stać się zarzewiem konfliktu jądrowego: Środkowy Wschód, Indie i Pakistan oraz Korea Północna. Największe obawy budzi Korea Północna, posiadająca nieobliczalną armię, która może wywołać wojnę przez przypadek. Prawdopodobieństwo wojny jądrowej w skali globalnej jest jednak małe, nawet jeśli uwzględnić możliwość użycia broni jądrowej przez państwo awanturnicze lub fanatycznych ekstremistów.

Globalna wojna jądrowa w ciągu najbliższych 70 lat.

Prawdopodobieństwo małe. Skala zagrożenia: 8

Donald Yeomans – kierownik Biura Programu Badania Obiektów w Bliskim Otoczeniu Ziemi NASA: W bardzo długiej skali czasowej ryzyko śmierci spowodowanej upadkiem na Ziemię obiektu z bliskiej przestrzeni kosmicznej jest z grubsza równe ryzyku śmierci w wyniku katastrofy lotniczej. Aby spowodować poważne komplikacje dla naszej cywilizacji, uderzający obiekt musi mieć średnicę około 1,5 kilometra lub większą. Szacujemy, że takie zdarzenie ma miejsce średnio co milion lat. Uderzenie tak dużego obiektu grozi wprowadzeniem do atmosfery gigantycznych ilości pyłu, co może zatrzymać dopływ światła słonecznego do powierzchni Ziemi na wiele tygodni, wpływając w ten sposób na wegetację roślin i uprawy ważne dla podtrzymania życia. Gorące odłamki rozrzucone podczas wybuchu spowodują pożary w skali globalnej, nastąpią też obfite opady kwaśnego deszczu. Wszystkie te efekty mają dość krótkoterminowy charakter, więc gatunki obdarzone największymi zdolnościami adaptacyjnymi (karaluchy i ludzie) mają szansę na przetrwanie.

Uderzenie w Ziemię dużego meteoroidu w ciągu najbliższych 70 lat.

Prawdopodobieństwo umiarkowane. Skala zagrożenia: 5

Więcej: Co zniszczy Ziemię? - Forum