Co powinno być w umowie

Przedsiębiorcy zawierają codziennie dziesiątki umów. Przy ich podpisywaniu z uwagi na brak środków, a czasami ograniczenia czasowe - nie korzystają z pomocy zawodowych prawników. Co więc musi znaleźć się w kontrakcie.

Przede wszystkim każdą umowę trzeba oceniać indywidualnie. Inne są zasady konstrukcji umowy o roboty budowlane, inne umowy sprzedaży, a jeszcze inne najmu. Szczególną uwagę należy zwracać na zakres konkretnej umowy. Umowa-zlecenia w jednym przypadku może się zmieścić na jednej czy dwóch stronach, a w innym na kilkudziesięciu. Tym niemniej przy większości umów trzeba zwrócić uwagę na wspólne dla nich kwestie.

Podstawową sprawą jest dokładne oznaczenie stron umowy. Dotyczy to zwłaszcza przypadku, gdy umowa zawierana jest z osobą prawną (spółką z o.o., stowarzyszeniem, fundacją) lub ułomną osobą prawną (spółką jawną, spółką partnerską, wspólnotą mieszkaniową). Wówczas trzeba się upewnić, czy podmiot jest reprezentowany przez osoby do tego upoważnione. Często do ważności umowy zawartej przez spółkę z o.o. konieczne są podpisy dwóch członków zarządu.

Kolejną sprawą jest określenie podstawowych obowiązków stron. Muszą one być jasno opisane, najlepiej na początku umowy. Zwłaszcza przy zleceniach czy umowach o dzieło ważne jest przedmiotowe i - gdy jest to możliwe - także czasowe określenie zakresu obowiązków. Może to wymagać dodatkowych zapisów ułatwiających rozliczanie pomiędzy stronami czy stwierdzenie wykonania określonych prac. Jeżeli np. przedmiotem umowy jest odśnieżanie posesji, strony powinny ustalić, w jakich to będzie godzinach. Przy umowie najmu warto określić termin przekazania przedmiotu najmu np. lokalu i zakres dokonywanych w nim napraw.

Kolejny problem to należne wynagrodzenie lub cena. Trzeba dokładnie określić jego wysokość (netto czy brutto), a także termin i sposób płatności.

Chodzi o wskazanie np. momentu, w którym możliwe będzie wystawienie faktury oraz określenie terminu i sposobu płatności. Ponadto warto zaznaczyć, czy wynagrodzenie ma być płatne na konto. Jeżeli tak, to na jakie oraz, czy dniem płatności ma być dzień dokonania przelewu, czy też wpływu pieniędzy na konto.

Zwrócić należy też uwagę na przyczyny i konsekwencje wypowiedzenia umowy oraz ewentualne konsekwencje, np. w postaci kar umownych naruszenia poszczególnych przepisów. Oznacza to, że trzeba się zastanowić, co się stanie, gdy jedna ze stron zobowiąże się do określonych świadczeń, a potem ich nie zrealizuje. Wszystkie te okoliczności trzeba przewidzieć, a przynajmniej spróbować to zrobić już na etapie zawierania kontraktu.

Postanowienia umowne muszą być precyzyjne, a terminy budzące wątpliwości powinny zostać zdefiniowane. Przygotowując umowę, trzeba zachować konsekwencję stosowanej terminologii - nie zmieniać jej w poszczególnych jej częściach. Gdy w umowie znajdą się wszystkie konieczne jej elementy, to mniejsze stanie się ryzyko powstania późniejszych problemów przy interpretacji jej treści.