"Cmentarz Orląt Lwowskich otworzymy 24 czerwca"
Gubernator obwodu lwowskiego Petro Olijnyk
potwierdził, że otwarcie Cmentarza Orląt nastąpi 24
czerwca - poinformował sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i
Męczeństwa Andrzej Przewoźnik. Przewoźnik zwrócił się do Olijnyka
o informacje na temat czwartkowej sesji Rady Lwowa, na której
radni mieli przyjąć polsko-ukraińskie porozumienie, dotyczące
otwarcia nekropolii.
10.06.2005 | aktual.: 10.06.2005 13:58
Przyjęto porozumienie, które zostało podpisane w Warszawie, ale zgłoszono do niego zastrzeżenia; my w to nie chcemy wnikać, ponieważ procedura nie jest zamknięta. Jest to wewnętrzna sprawa strony ukraińskiej - powiedział Przewoźnik po spotkaniu z Olijnykiem we Lwowie.
Gubernator obwodu lwowskiego po konsultacji z premierem i prezydentem Ukrainy jednoznacznie potwierdził, że wszystkie postanowienia porozumienia, które zostało zawarte 6 czerwca w Warszawie, są aktualne, utrzymane w mocy - powiedział Przewoźnik. Jednocześnie termin, który został wpisany w tym porozumieniu, czyli 24 czerwca jako dzień uroczystego otwarcia i poświęcenia cmentarza, jest aktualny - zaznaczył.
Dodał, że otrzymał zapewnienie, że ta procedura (dot. przyjęcia porozumienia zostanie zakończona do godzin popołudniowych bądź wieczornych w poniedziałek". Przygotowywane jest specjalne, nadzwyczajne posiedzenie Rady Miejskiej Lwowa - powiedział.
Jego zdaniem, "w tej chwili trzeba dać stronie ukraińskiej czas na różne działania, żeby do końca i jednoznacznie tę sprawę wyjaśnić". Tutaj od strony ukraińskiej muszą być jasne i konkretne działania, które nam powiedzą albo tak, albo nie - oświadczył.
Przygotowania do otwarcia Cmentarza 24 czerwca już trwają. Jestem po spotkaniu organizacyjnym ze stroną ukraińską, na której omówiliśmy scenariusz, potrzeby i kwestie organizacyjne dotyczące tego całego przedsięwzięcia - powiedział.
Negocjacje na temat otwarcia Cmentarza Orląt trwały od kilku lat; cmentarz miał zostać otwarty w 1998, 2000 i 2002 r. Spory budziła m.in. treść napisu na płycie głównej cmentarza, powrót pomników piechurów francuskich i lotników amerykańskich oraz figur lwów. Zgodnie z wynegocjowanym i podpisanym w poniedziałek (6 czerwca) w Warszawie porozumieniem napis ten ma brzmieć: "Tu leży żołnierz polski poległy za Ojczyznę". Na cmentarz mają wrócić pomniki piechurów francuskich i lotników amerykańskich. Nie będzie natomiast figur lwów.
Cmentarz Orląt Lwowskich wchodzi w skład Cmentarza Łyczakowskiego, który jest w wyłącznej gestii Rady Miejskiej Lwowa. Spoczywają na nim Polacy polegli w walkach z Ukraińcami w latach 1918-1919 oraz w czasie wojny polsko-sowieckiej w 1920 r. Pochowano tam blisko 3 tys. żołnierzy, głównie młodych chłopców, stąd nazwa Cmentarz Orląt.
Po II wojnie światowej cmentarz został zdewastowany, zniszczono wiele mogił, a w latach 70. na jego terenie zbudowano zakład kamieniarski. Prace porządkowe na cmentarzu strona polska rozpoczęła w 1989 r.