Chcą ratować dom Czesława Niemena na Białorusi
W Supraślu koło Białegostoku powstaje stowarzyszenie miłośników twórczości nieżyjącego wybitnego muzyka Czesława Niemena, które chce pomóc przy remoncie rodzinnego domu artysty w Starych Wasiliszkach w obwodzie grodzieńskim na Białorusi, by mógł tam powstać dom środowisk twórczych i muzeum Niemena.
Jak powiedział prezes Stowarzyszenia imienia Czesława Wydrzyckiego-Niemena Adam Kosiorek (z TVP Polonia), pod koniec października w sądzie rejestrowym w Białymstoku zostały złożone dokumenty potrzebne do formalnego zarejestrowania stowarzyszenia, które działa od sierpnia. Założyciele stowarzyszenia mają nadzieję, że procedura rejestrowa zakończy się jeszcze w 2009 roku.
Formalna rejestracja jest ważna, bo dopiero wtedy stowarzyszenie będzie się mogło ubiegać o dotację w polskim Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego na rzecz ratowania domu Niemena na Białorusi. Jak poinformowało Centrum Informacyjne Ministerstwa Kultury, resort "jest gotów wesprzeć projekt finansowo i merytorycznie we współpracy z polskimi placówkami dyplomatycznymi na Białorusi". Centrum poinformowało też, że przedsięwzięcie może być wsparte w ramach programu "Kultura polska za granicą" z puli środków dotyczących ochrony dziedzictwa kulturowego za granicą. Pieniądze mogłyby zostać przyznane w 2010 roku.
Ministerstwo przypomina, że w czerwcu 2009 roku na Białorusi w Grodnie podczas posiedzenia Polsko-Białoruskiej Komisji Konsultacyjnej ds. Dziedzictwa Kulturalnego strona polska zaproponowała, aby Muzeum Czesława Niemena powstało w ramach współpracy polsko-białoruskiej.
Projekt został wtedy wpisany na tzw. listę przedsięwzięć wspólnych, a władze białoruskie go zaakceptowały.
Miłośnicy twórczości Niemena (właściwie Czesława Juliusza Wydrzyckiego) chcą, by muzeum powstało w rodzinnym domu Wydrzyckich w Starych Wasiliszkach. Niemen urodził się tam 16 lutego 1939 roku, gdy Stare Wasiliszki były jeszcze na terytorium Polski. Obecnie to Białoruś. W tym domu nikt nie mieszka. Rodzina Wydrzyckich wyjechała stamtąd do Polski w 1958 roku. Dom sprzedała sąsiadom, którzy nie mieli jednak potomstwa, dlatego przeszedł na własność miejscowego sowchozu. Jak powiedział PAP Eugeniusz Szpakowski ze stowarzyszenia,autor nagradzanych reportaży i filmów o Niemenie, chodzi o wyremontowanie rodzinnego domu Czesława Niemena i o utworzenie w tym miejscu izby pamięci oraz archiwum poświęconego temu twórcy, ale też o to, by placówka, która tam powstanie była czymś na kształt domu środowisk twórczych i służyła kulturze. Tworzeniem placówki ma się zająć strona białoruska.
Kosiorek podkreśla, że starania o utworzenie muzeum Niemena w Starych Wasiliszkach trwają od kilku lat. Od 2004 roku toczy się na ten temat dyskusja.
Szpakowski mówi, że nakłady na remont starego, drewnianego, krytego obecnie eternitem domu nie są aż tak duże. Jest bowiem wstępnie mowa o około 200 tys. zł. Oprócz remontu domu w grę wchodzi uporządkowanie jego otoczenia, sadu, ogrodu, może budowa małego amfiteatru.
Prezes stowarzyszenia Adam Kosiorek podkreśla, że potrzebny będzie szczegółowy kosztorys i oględziny budynku przez specjalistów od dawnego budownictwa drewnianego.
Polskie stowarzyszenie liczy na nawiązanie współpracy przy projekcie z podobną organizacją z Białorusi. Za pośrednictwem Konsulatu Białorusi w Białymstoku stowarzyszenie otrzymało informację o możliwości spotkania z jedną z takich organizacji jeszcze w listopadzie.
Członkowie stowarzyszenia podkreślają, że w swoich działaniach są "dalecy od polityki i wątków narodowościowych", choć przyznają, że materia, z którą się zmagają jest trudna. Zależy im na ocaleniu domu Niemena oraz tym, by w tym miejscu organizowano koncerty, wspomagano kulturę.
Stowarzyszenie ma wymaganych przepisami prawa 15 członków założycieli, ale skupia kilkadziesiąt osób z różnych miast Polski. To wielbiciele twórczości Niemena, muzycy, dziennikarze. Są wśród nich m.in. Jerzy Dziemski - muzyk, który przez 7 lat grał z Czesławem Niemenem, Tadeusz Skliński - autor dyskografii Niemena, Janusz Stankiewicz - prof. wydziału prawa Uniwersytetu w Białymstoku, Edward Chomicz - reżyser dźwięku, muzykolog, a także Józef Borysiewicz - przyjaciel Niemena z czasów szkolnych, Cezary Mielko - animator kultury.
W 2009 roku minęła piąta rocznica śmierci Czesława Niemena. Zmarł 17 stycznia 2004 r. w Warszawie. Niemen był jednym z najwybitniejszych polskich artystów. Nazywany "królem polskiej muzyki" był piosenkarzem, kompozytorem, instrumentalistą, a także - plastykiem.
Jego największe przeboje to: "Dziwny jest ten świat", "Pod papugami", "Czy mnie jeszcze pamiętasz", "Sen o Warszawie".