Borusewicz: za rok Dzień Polonii może być w Mińsku

Marszałek podkreślił, że tegoroczne obchody Dnia Polonii postanowiono zorganizować na Łotwie, ponieważ stosunki między władzami tego kraju a mniejszością polską - są wzorowe.

Borusewicz spotkał się z mieszkającymi na Łotwie Polakami. Rozmawiał też z panią prezydent Vairą Vike-Freibergą, premierem Aigarsem Kalvitisem oraz przewodniczącą parlamentu Ingridą Udre.

Na konferencji prasowej w Rydze powiedział, że podczas spotkania z władzami Łotwy poruszył problem bezpieczeństwa energetycznego. Przypomniał, że Łotwa wraz z Litwą i Estonią zajęła na początku tego roku negatywne stanowisko w sprawie budowy Gazociągu Północnego, łączącego Rosję z Niemcami. Mam nadzieję, że to stanowisko będzie podtrzymywane - podkreślił. Dodał, że wszelkie różnice w tej sprawie między krajami bałtyckimi grają na naszą niekorzyść.

Nadal nie ma wskazania przebiegu tego gazociągu, w związku z tym trudno ocenić zagrożenia. Państwa inwestujące w ten gazociąg mają obowiązek wskazania jego przebiegu zgodnie z obowiązującymi umowami dotyczącymi Morza Bałtyckiego - powiedział marszałek.

Dodał, że ważną kwestią, która musi być w najbliższym czasie poruszona w rozmowach między krajami bałtyckimi, jest bezpieczeństwo ekologiczne Bałtyku, w którym zatopione są ogromne ilości broni chemicznej. Marszałek zaznaczył, że w Polsce są opracowania na temat tej broni.

Borusewicz poinformował, że zaprosił przedstawicieli parlamentu łotewskiego na konferencję ekologiczną pod patronatem Senatu, dotyczącą broni zatopionej w Bałtyku. Konferencja ma się odbyć w czerwcu, w Gdańsku bądź w Warszawie. Zaprosiłem panią przewodniczącą (parlamentu łotewskiego) do udziału w konferencji. Oprócz rządów tą sprawą powinny zająć się parlamenty - powiedział. Jego zdaniem jest to poważny problem, bo w Bałtyku zatopiono 130 tys. ton broni chemicznej.

Marszałek poinformował też, że rozmawiał z władzami Łotwy na temat przyznawania obywatelstwa łotewskiego mieszkającym tu Polakom, którzy go nie mają. Jak powiedział, strona łotewska uważa, że wszyscy ubiegający się o obywatelstwo muszą spełnić te same warunki, czyli zdać egzamin, m.in. z języka łotewskiego. Borusewicz liczy na to, że Łotwa wesprze Polaków chcących szybko uzyskać obywatelstwo, oferując pomoc w nauce języka. Dodał, że przewodnicząca parlamentu obiecała także wsparcie dla Domu Polskiego w Rydze.

Odpowiadając na pytanie, dlaczego teraz jest mniej inwestycji polskich na Łotwie, zwrócił uwagę, że przed wojną oba państwa miały wspólną granicę. To jest normalne, że państwa, które mają wspólną granicę, współpracują gospodarczo najbliżej, wymiana jest największa - powiedział.

Zdaniem marszałka na razie polskie zasoby kapitału są niewielkie, ponieważ Polska, podobnie jak Łotwa, jest "krajem na dorobku". Dodał, że w Polsce powstała już klasa średnia, która do tej pory raczej nie inwestowała za granicą. Drugą przeszkodą w zwiększaniu inwestycji polskich na Łotwie jest to, że kraj ten jest postrzegany jako kraj wschodu, co może budzić strach wśród inwestorów. O ile tę pierwszą rzecz trudno zmienić (brak kapitału), to ta druga ulega i będzie ulegać zmianie - podkreślił.

Wizyta marszałka zakończy się we wtorek wieczorem koncertem i przyjęciem z okazji Święta Konstytucji 3 Maja, wydanym w Rydze przez marszałka Senatu i ambasadora RP.

Na Łotwie według oficjalnych danych mieszka ponad 56 tys. Polaków. Zdecydowana większość osób narodowości polskiej urodziła się na Łotwie. Po II wojnie światowej na obszarze obecnej Republiki Łotewskiej osiedliło się ok. 20 tys. Polaków przybyłych z innych regionów b. ZSRR. Mniejszość polska stanowi 2,5 proc. populacji Łotwy.

Polacy są czwartą mniejszością pod względem liczebności po Rosjanach, Białorusinach i Ukraińcach. Najwięcej ludności polskiej mieszka w rejonie daugavpilskim (ok. 22 tys., z czego w Daugavpils [dawny Dyneburg] - ok. 18 tys.) oraz w Rydze (ok. 17 tys.).

Elwira Wielańczyk