Bliski koniec wojny w Sudanie?
Przedstawiciele władz Sudanu i walczącego o niezależność południa kraju Sudańskiego Ludowego Ruchu Wyzwolenia (SPLM) podpisali w Kenii dokumenty, torujące drogę do zakończenia najdłuższej afrykańskiej wojny domowej.
Średniej rangi reprezentanci rządu i SPLM złożyli w ostatnim dniu roku 2004 podpisy pod dwoma ostatnimi spośród ośmiu protokołów pokojowych, które mają położyć kres prowadzonej od 21 lat zbrojnej walce o kontrolę nad zasobnym w ropę naftową południowym Sudanem. Tereny te zamieszkują wyznający chrześcijaństwo bądź animizm Murzyni, podczas gdy we władzach państwa tradycyjnie dominują muzułmańscy Arabowie z północy.
Na ceremonii, która odbyła się kenijskim mieście Naivasha, obecni byli także wiceprezydent Sudanu Omar Hasan el-Baszir i przywódca SPLM John Garang oraz prezydent Republiki Południowej Afryki Thabo Mbeki. Jak się oczekuje, w styczniu obaj główni negocjatorzy - pierwszy wiceprezydent Sudanu Ali Osman Mohammed Taha i Garang - złożą swe podpisy pod wszystkimi ośmioma protokołami, pieczętując w ten sposób zawarcie porozumienia pokojowego.
Porozumienie to nie dotyczy jednak obecnego konfliktu w Darfurze na zachodzie Sudanu, gdzie trwające od ponad roku walki wywołały jedną z najtragiczniejszych współczesnych katastrof humanitarnych. Dyplomaci uważają jednak, że zawarte w protokołach warunki mogą być wzorcowe także dla Darfuru.
Walki zbrojne na południu Sudanu wybuchły w 1983 roku, gdy rząd postanowił rozciągnąć obowiązywanie prawa islamskiego (szariatu) na wszystkich mieszkańców kraju. Konflikt kosztował życie około dwóch milionów ludzi, którzy w większości padli ofiara głodu i chorób oraz utratę podstaw egzystencji przez dalsze cztery miliony.
Protokoły pokojowe przewidują m.in. powołanie rządu koalicyjnego, decentralizację władzy, wspólne korzystanie z bogactw naftowych oraz wcielenie bojowników SPLM do regularnej armii. Za sześć lat południe będzie mogło przeprowadzić referendum w sprawie swej ewentualnej niezależności. Podpisane w piątek dwa ostatnie protokoły wprowadzają trwałe zawieszenie broni.
