Amerykański magazyn ujawnia poufne dokumenty ws. misji pokojowej w Darfurze

W 2003 r. przeciwko arabskim rządom w Chartumie wystąpiła murzyńska ludność Darfuru, skarżąca się na coraz większą dyskryminację. Władze odpowiedziały brutalnie. Sudańskie wojsko bombardowało i partyzantów, i cywilów, na ziemi obrazu zniszczenia dopełniały arabskie milicje dżandżawidów. Dochodziło do czystek etnicznych, a media pisały wprost o ludobójstwie. Zginęło wówczas około 200 tys. ludzi. Ochronę bezbronnej ludności miała zapewnić międzynarodowa misja humanitarna. Początkowo wojskowych do Sudanu wysłały kraje afrykańskie. W 2007 r. ONZ i Unia Afrykańska utworzyły hybrydowe siły UNAMID.

Czytaj więcej: .

Jednak ponad dekadę od wybuchu konfliktu, sytuacja nie jest dużo lepsza. Choć na miejscu stacjonuje około 20 tys. błękitnych hełmów (to obecnie największa misja pokojowa), w Darfurze nadal dochodzi do brutalnych ataków, których ofiarami padają cywile. Tymczasem - jak opisuje "Foreign Policy" - żołnierze sił pokojowych zmagają się nie tylko ze zbrojnymi stronami konfliktu: sudańskim wojskiem, arabskimi milicjami i darfurskimi rebeliantami, ale także brakiem odpowiedniego wyposażenia i uzbrojenia oraz konsekwencjami zaniedbań zachodnich decydentów. Co więcej, jawne raporty UNAMID często umniejszały rolę sudańskich sił rządowych w ostatnich rajdach na darfurskie wioski.

Przeciek

"Foreign Policy" dotarła jednak do poufnych dokumentów misji, które przekazała magazynowi Aicha Elbasri, była rzeczniczka UNAMID. Dotyczą one wydarzeń z lat 2012-2013. Elbasri przyznała, że siły pokojowe w dużym stopniu nie podołały zadaniu ochrony niewinnej ludności w Darfurze. Na podstawie przecieków powstała seria artykułów o sytuacji w regionie.

Amerykański magazyn przytacza jedno, szczególnie szokujące wydarzenie, gdy w marcu 2013 r. żołnierze UNAMID byli odpowiedzialni za eskortowanie trzech autobusów wewnętrznych uchodźców z Darfuru na konferencję pokojową. Konwój został zatrzymany przez uzbrojoną grupę, a przewożeni ludzie porwani. Wypuszczono ich sześć dni później, dzięki mediacjom Międzynarodowego Czerwonego Krzyża. Ofiary zeznawały potem, że błękitne hełmy nie zrobiły nic, by nie dopuścić do ich uprowadzenia. - Po prostu stali i się przyglądali - powiedział pracownik ONZ, cytowany przez "FP"

Ale także siły pokojowe są celami ataków. Do tej pory zginęło 191 członków misji UNAMID, mundurowych i cywilnych pracowników.

Bombardowania

"Foreign Policy" donosi także o bombardowaniach przeprowadzanych przez sudańskie siły - jedyne w kraju zdolne do ataków z powietrza - w których giną cywile. Ponieważ jednak eksperci błękitnych hełmów często nie są w stanie bezpiecznie zebrać dowodów na zniszczonych obszarach, minimalizują odpowiedzialność Chartumu.

Jeden z dowódców UNAMID powiedział nawet Elbasri, że "nie zawsze mogą mówić o wszystkim, co widzą w Darfurze", muszą "zachowywać się jak dyplomaci" i czasami naginać prawdę.

Tymczasem według wewnętrznego dokumentu przygotowanego dla Rady Bezpieczeństwa ONZ, na który powołuje się "FP", w 2012 r. doszło do 106 nalotów, rok później - 85. I to mimo groźby jeszcze z 2005 r., że zostaną nałożone sankcje, jeśli bombardowania nie ustaną.

Sprzymierzeńcy i przeciwnicy

Także dżandżawidzi, symbol masakr z początku tego wieku - zauważa amerykańskie czasopismo - nie zostali rozbrojeni. Teraz walczą w... rządowych mundurach, bo członkowie milicji zostali wcieleni do pomocniczych sił sudańskich.

Chartum ma zresztą w arabskich milicjach w Darfurze nie tylko sprzymierzeńców, ale i przeciwników. Szczególnie na terenach, gdzie są surowce, jak złoto.

W tym kalejdoskopie sił w Darfurze najgorsze miejsce nieustannie przypada cywilom. Tylko w ciągu minionego roku walki wygnały z domów pół miliona ludzi.

Źródła: "Foreign Policy", WP.PL.