67. rocznica inwazji Związku Radzieckiego na Polskę

17 września 1939 roku zgodnie z radziecko-niemieckim paktem Ribbentrop-Mołotow Armia Czerwona przekroczyła granice naszego kraju. Związek Radziecki złamał tym samym Pakt o Nieagresji z Polską, który miał obowiązywać do końca 1945 roku.

Przed pomnik przybyło kilkaset osób - głównie rodziny tych, którzy najbardziej ucierpieli w wyniku agresji Sowietów na Polskę - kombatanci, rodziny wywiezionych.

Przemówienia wygłosili przedstawiciele władz miasta i urzędu do spraw kombatantów. Biskup Polowy Wojska Polskiego gen. Tadeusz Płoski oraz przedstawiciele wojskowych duszpasterstw - prawosławnego i ewangielickiego - modlili się przy warszawskim pomniku Poległym i Pomordowanym na Wschodzie. Bp Płoski polecił Bożemu Miłosierdziu wszystkich poległych na Wschodzie żołnierzy, rodziny wywożone na Sybir, ludzi bestialsko zamordowanych strzałem w tył głowy w Lesie Katyńskim i innych, nieodkrytych jeszcze, miejscach kaźni. Płoski modlił się też za narody polski i rosyjski, by obaliły mury podziałów między nimi.

Prawosławny duszpasterz odmówił modlitwę za zmarłych, a ewangielicki prosił Boga, by pamiętał o tych, którzy zginęli za wolność Ojczyzny na nieludzkiej ziemi. Prosił też w modlitwie, by Bóg chronił ludzi od nienawiści.

Przewodniczący warszawskiego oddziału Związku Sybiraków Ryszard Piotrowski podkreślił, że coroczne spotkanie przed pomnikiem - symbolem Polskiej Golgoty Wschodu - jest okazją, by wspomnieć wszystkich, którzy umierali tylko dlatego, że byli Polakami i kochali swoją Ojczyznę.

Podczas Apelu Pamięci wojsko przypomniało pamięć nie tylko żołnierzy, ale też pograniczników, policjantów, harcerzy, wszystkich zamęczonych w katowniach NKWD, zmarłych w trudach syberyjskiego czy kazachskiego zesłania. Po uroczystości przed pomnikiem, kompania reprezentacyjna Wojska Polskiego, poczty sztandarowe i warszawiacy przeszli do Katedry Polowej Wojska Polskiego na mszę.

Uroczystość zakończyła salwa honorowa i hymn Sybiraków.

17 września 1939 roku Armia Czerwona wkroczyła na tereny II Rzeczpospolitej, położone na wschód od linii Narew-Wisła-San. Był to efekt paktu Ribbentrop-Mołotow, podpisanego 23 sierpnia 1939 roku w Moskwie, który ustalał "strefy interesów Niemiec i ZSRR" na terytorium Polski.

Po napaści ZSRR na Polskę aresztowano ponad 200 tys. Polaków - oficerów, policjantów, ziemian i prawników. Wszystkim obywatelom II Rzeczpospolitej narzucono obywatelstwo radzieckie. Masowe wywózki na Syberię objęły około 1 mln 350 tys. Polaków; około 22,5 tys. oficerów i policjantów zostało uśmierconych w Katyniu, Charkowie i Miednoje. Miejsca pochówku ponad 7 tys. z nich są nieznane.