Publicystyka6 lutego - kalendarium historyczne

6 lutego - kalendarium historyczne

6 lutego 1947 - Józef Cyrankiewicz zostaje premierem

Józef Cyrankiewicz został powołany na urząd premiera, funkcję tę sprawował pięciokrotnie: 1947-1952 i 1954-1970. Był najdłużej urzędującym premierem w historii Polski.

19.05.2016 | aktual.: 17.02.2020 00:45

Zalogowani mogą więcej

Możesz zapisać ten artykuł na później. Znajdziesz go potem na swoim koncie użytkownika

*Przeczytaj też:
Józef Cyrankiewicz i kobiety *

6 lutego 1971 - KC PZPR uznał Gomułkę winnym Grudnia 70'

Początek VII Plenum Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, na którym odbyła się rozprawa z tak zwanym odchyleniem prawicowo-nacjonalistycznym: ekipa Władysława Gomułki została uznana winną wydarzeń grudniowych, a jej członkowie usunięci z zajmowanych stanowisk partyjnych i państwowych.

6 lutego 1989 - Rozpoczęły się rozmowy przy Okrągłym Stole

6 lutego 1989 roku, przedstawiciele komunistycznej władzy i solidarnościowej opozycji zasiedli do rozmów przy "Okrągłym Stole", które miały doprowadzić do porozumienia i wspólnego rozwiązywania konfliktów społecznych. Obrady te zapoczątkowały przemiany polityczne w naszym kraju, w tym częściowo wolne wybory do Sejmu, tzw. wybory czerwcowe. Już w trakcie obrad "Okrągły Stół" był ostro atakowany przez część opozycji. Biorących w nich udział działaczy "Solidarności" nazywano zdrajcami i kolaborantami. Krytykowany był niedemokratyczny sposób wyłonienia reprezentacji "Solidarności".

Idea zorganizowania "Okrągłego Stołu" zrodziła się 31 sierpnia 1988 roku podczas spotkania generała Czesława Kiszczaka z Lechem Wałęsą. Władze komunistyczne szukały porozumienia z opozycją, w sytuacji narastającej fali strajków i protestów społecznych.

Celem "Okrągłego Stołu" było wypracowanie możliwych do przyjęcia przez obie strony zasad demokratyzacji ustroju społecznego oraz naprawy systemu gospodarczego w Polsce. Dla opozycji najważniejsza była legalizacja NSZZ "Solidarność". Z kolei głównym zamierzeniem władzy było włączenie opozycji w istniejący system polityczny państwa, który uległby dość istotnym zmianom, lecz w dalszym ciągu pozostałby systemem niedemokratycznym.

Porozumienie kończące obrady "Okrągłego Stołu" zostało podpisane 5 kwietnia 1989 roku. Przyjęto w nim, iż reforma ustroju politycznego i systemu gospodarczego odbędzie się w sposób ewolucyjny. Uzgodniono między innymi, legalizację "Solidarności", wprowadzenie pluralizmu politycznego, wolności słowa oraz niezawisłości sądów. Ustalono też termin częściowo wolnych wyborów do Sejmu, w których opozycji zagwarantowano 35 proc. mandatów oraz wolnych wyborów do Senatu. W sferze gospodarczej zapadły decyzje dotyczące między innymi zasad swobodnego kształtowania się struktury własnościowej, wprowadzenia gospodarki rynkowej i konkurencji oraz likwidacji systemu nakazowo-rozdzielczego.

6 lutego 1989 roku przy "Okrągłym Stole" zasiadło 57 osób reprezentujących partie polityczne, związki zawodowe i duchowieństwo. Rozmawiano w trzech zespołach: do spraw gospodarki i polityki społecznej, reform politycznych i pluralizmu związkowego. Przez blisko cztery tygodnie w rozmowach uczestniczyły 452 osoby. Obrady prowadzili: minister spraw wewnętrznych Czesław Kiszczak i przewodniczący Komisji Krajowej, nielegalnej wówczas "Solidarności" Lech Wałęsa.

Już w trakcie obrad "Okrągły Stół" był ostro atakowany przez część opozycji. Biorących w nich udział działaczy "Solidarności" nazywano zdrajcami i kolaborantami. Krytykowany był niedemokratyczny sposób wyłonienia reprezentacji "Solidarności". Padło też sformułowanie o „zmowie czerwonych z różowymi”. Rozmów nie ułatwiała również postawa OPZZ, który usiłował bronić swojego monopolu, jako obrońcy interesów ludzi pracy.

W trakcie dwumiesięcznych obrad istotną rolę odgrywały kontrolowane przez władze media, które poświęciły "Okrągłemu Stołowi" - zgodnie z instrukcją kierownictwa PZPR - bardzo dużo miejsca. Od sposobu w jaki relacjonowano spory negocjujących stron, w dużym stopniu zależał społeczny odbiór tego wydarzenia.

Dwumiesięczne obrady przyczyniły się do nasilenia występujących już wcześniej przejawów kryzysu komunistycznej dyktatury. W szczególności dotyczyło to osłabienia kontroli PZPR nad innymi podmiotami oficjalnej sceny politycznej z OPZZ na czele oraz strukturami administracji rządowej, służbami specjalnymi i aparatem propagandowym. "Okrągły Stół" stanowił też przełom psychologiczny w kontaktach między ludźmi opozycji i aparatu władzy. Przedstawicielami strony rządowej w czasie obrad byli między innymi minister spraw wewnętrznych Czesław Kiszczak, prezes NBP Władysław Baka, ministrowie Aleksander Kwaśniewski i Stanisław Ciosek oraz działacze partyjni Janusz Reykowski, Kazimierz Cypryniak, Andrzej Gdula i szef OPZZ Alfred Miodowicz.

Stronę solidarnościową