24 lata Prawa i Sprawiedliwości. Jak partia Kaczyńskich zmieniła polską scenę polityczną?

13 czerwca 2001 roku Sąd Okręgowy w Warszawie wpisał do ewidencji nową partię polityczną – Prawo i Sprawiedliwość. Dziś mija dokładnie 24 lata od tego momentu, który zapoczątkował jedną z najważniejszych zmian na polskiej scenie politycznej. PiS, założone przez braci Lecha i Jarosława Kaczyńskich, z czasem wyrosło na siłę dominującą w kraju – zarówno w wymiarze politycznym, jak i organizacyjnym. Od walki o tożsamość w latach 2000., przez spektakularne zwycięstwa wyborcze, aż po kontrowersje i konflikty ostatnich lat – historia tej partii to opowieść o władzy, konsekwencji i politycznym instynkcie.

PiS narodziło się jako odpowiedź na kryzys w Akcji Wyborczej Solidarność. Lech Kaczyński, po odejściu z rządu Jerzego Buzka, wraz z bratem Jarosławem postanowił powołać ugrupowanie, które miało łączyć wartości konserwatywne i narodowe z silnym przekazem prawniczo-antykorupcyjnym.

Oficjalna rejestracja partii nastąpiła w czerwcu 2001 roku. Już rok później PiS zdobyło pierwsze mandaty w Sejmie.

Prawdziwy przełom nadszedł w 2005 roku. Lech Kaczyński został prezydentem Polski, a PiS wygrało wybory parlamentarne. Mimo trudnej koalicji z LPR i Samoobroną, partia zaczęła konsekwentnie budować swoją pozycję.

Po krótkim okresie rządów i powrocie do opozycji, w 2015 roku PiS zdobyło pełnię władzy – prezydent Andrzej Duda, premier Beata Szydło, a później Mateusz Morawiecki – wszystko to umocniło wpływy formacji.

Ostatnim wyborczym zwycięstwem były wybory prezydenckie 2025, w których wygrał Karol Nawrocki - obywatelski kandydat popierany przez PiS.

Mniej znanym, ale niezwykle ważnym aspektem sukcesu PiS była budowa struktury finansowej. Począwszy od lat 90., Jarosław Kaczyński współtworzył Fundację Prasową Solidarności, a następnie spółkę Srebrna – zarządzającą nieruchomościami w centrum Warszawy.

Dzięki temu powstało zaplecze organizacyjne, które pozwalało partii przetrwać nawet trudniejsze polityczne momenty.

W ciągu 24 lat istnienia PiS przeszło transformację z niewielkiego, ideowego ugrupowania w masową, zdyscyplinowaną strukturę polityczną. Zmieniało się kierownictwo, strategie i język komunikacji, ale trzon partii – silna rola Jarosława Kaczyńskiego oraz nacisk na tożsamość narodową i suwerenność państwową – pozostał bez zmian.

Rok 2025 to czas nowych wyzwań. Spór z PKW o rozliczenia finansowe, roszady w Sejmie, napięcia w relacjach z byłymi koalicjantami – to wszystko pokazuje, że mimo upływu lat, PiS nadal pozostaje w centrum uwagi.

Część obserwatorów mówi o "trzecim etapie" rozwoju partii: przejściu od dominacji politycznej do walki o utrzymanie wpływów w zmieniającym się społeczeństwie.

Źródła: PiS, Money.pl