Znamy białko odpowiedzialne za przerzuty raka piersi

W Polsce każdego roku rozpoznaje się ponad 13 tys. nowych zachorowań na raka piersi, 5 tys. kobiet umiera. W większości przypadków o życiu lub śmierci decyduje to, czy doszło do przerzutów.

Oczywiście ważny jest czas postawienia diagnozy - im wcześniej, tym większe są szanse powrotu do zdrowia. Naukowcy od dawna chcieli jednak wyjaśnić, co tak naprawdę sprawia, że w pewnym momencie komórki raka piersi stają się jeszcze bardziej złośliwe, odłączają się od pierwotnego guza i przenoszą się z krwią do innych narządów.

Naszym zdaniem kluczową rolę odgrywa białko SATB1. To prawdziwy król zbrodni - tak w czasopiśmie "Nature" opisują swoje odkrycie naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley. Potwierdziła to seria badań i eksperymentów.

Uczeni kierowani przez Terumi Kohwi-Shigematsu przeanalizowali 2 tys. próbek tkanek pobranych od kobiet leczonych na raka piersi. Okazało się, że pacjentki, u których białka SATB1 było najwięcej, żyły najkrócej. Tym zaś, które białka nie miały, często udawało się wygrać z chorobą.

Naukowcy z Berkeley badali też układ komórek budujących gruczoł piersiowy. Zdrowe komórki tworzą tam uporządkowane koliste struktury. Komórki przerzutujące wręcz przeciwnie - układają się w sposób chaotyczny. Jednak gdy badacze wyeliminowali z nich SATB1, one również "grzecznie" stanęły w kółku.

Wszystkie wyniki wskazują, że białko SATB1 decyduje o tym, czy dojdzie do przerzutów - mówi Kohwi-Shigematsu. W jaki sposób? Jako król zbrodni nie brudzi sobie rąk - ma do tego pomocników. SATB1 kontroluje pracę prawie tysiąca genów. Pobudza te, które przyczyniają się do rozwoju raka piersi, a hamuje te, które mają przed nim chronić - wyjaśnia Kohwi-Shigematsu.

Czy odkrycie naukowców z USA to przełom w walce z rakiem piersi? Jeżeli uda się je potwierdzić w warunkach klinicznych, będzie to duże osiągnięcie - komentuje dla "GW" prof. Maciej Krzakowski, krajowy konsultant w dziedzinie onkologii klinicznej.

Dziś w onkologii często musimy działać trochę na oślep. Opisane przez Amerykanów białko mogłoby przede wszystkim stać się ważnym czynnikiem prognostycznym - wyjaśnia profesor. Wiedza o tym, że znajduje się ono w komórkach jakiejś pacjentki, byłaby wskazaniem do bardziej intensywnej terapii uzupełniającej w okresie pooperacyjnym. A to mogłoby zmniejszyć ryzyko nawrotu choroby - podsumowuje w "Gazecie Wyborczej" prof. Krzakowski. (PAP)