Zmiany w systemie świadczeń rodzinnych od 1 maja 2004
Zasiłek rodzinny będzie przysługiwał od 1
maja 2004 roku rodzinom, których dochód na osobę nie przekracza
504 zł na osobę, lub 583 zł w rodzinie z dzieckiem
niepełnosprawnym. Obecnie jest to odpowiednio 548 zł i 612 zł.
Nowe kryterium dochodowe ustala ustawa o świadczeniach
rodzinnych, przyjęta przez Sejm w listopadzie, a w grudniu
podpisana przez prezydenta.
Do 31 sierpnia 2005 roku zasiłek będzie wynosił (podobnie jak obecnie) 43 zł na pierwsze i drugie dziecko, 53 - na trzecie, 66 zł - na czwarte i kolejne dziecko. Natomiast po 1 września 2005 roku wysokość zasiłku będzie uzależniona od wieku dziecka: i tak na dziecko do lat pięciu przysługiwać będzie 44 zł, na dziecko w przedziale wiekowym 5-18 lat - 56 zł, a na osobę pełnoletnią do 24. roku życia - 65 zł.
Ustawa przewiduje w miejsce dotychczasowych zasiłków dodatki (dla osób spełniających kryteria dochodowe): jednorazowy dodatek 500 zł z tytułu urodzenia dziecka (dotychczas było to 201 zł dla kobiet, których dochód na osobę w rodzinie nie przekraczał 300 zł); dla osób bezrobotnych bez zasiłku, z tytułu opieki nad dzieckiem poniżej 7. roku życia (maksymalnie przez trzy lata po 400 zł miesięcznie).
Ustawa znosi fundusz alimentacyjny (powstały w 1974 roku), z którego korzystało ponad 530 tys. osób. Maksymalna wysokość państwowych alimentów sięgała dotychczas 631,40 zł (przy kryterium dochodowym nie przekraczającym 612 zł). Ich ściągalność wynosiła w pierwszej połowie 2003 roku 11,2%. Łączne zobowiązania funduszu sięgały w tym roku 7 mld zł. Przyszłoroczne wydatki wyniosłyby 1 mld 535 mln zł.
Niezależnie od zasądzonych alimentów (jeżeli kryterium dochodowe łącznie z alimentami nie przekroczy odpowiednio 504 i 583 zł) ustawa wprowadza dodatek alimentacyjny w wysokości 170 zł na dziecko (i 250 zł na dziecko niepełnosprawne). W rodzinach z dzieckiem niepełnosprawnym łączna wysokość dodatku nie może przekroczyć 750 zł (gdy dzieci jest więcej niż troje); w przypadku rodzin ze zdrowymi dziećmi nie ma górnego pułapu.
Ustawa wprowadza także trzy nowe dodatki: z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego (50 zł na dziecko do 5 lat i 70 zł na dziecko w przedziale 6-24 lata), rozpoczęcia roku szkolnego (corocznie 90 zł) oraz podjęcia nauki w szkole poza miejscem zamieszkania (80 zł miesięcznie).
Kryterium dochodowym nie jest objęte świadczenie pielęgnacyjne. Dzieci niepełnosprawne, osoby niepełnosprawne powyżej 16. roku życia oraz wszystkie osoby, które ukończyły 75. rok życia, otrzymają 142 zł.
W ubiegłym roku na świadczenia rodzinne wydano prawie 7,6 mld zł. Zasiłek i dodatki otrzymają tylko te osoby, które o niego wystąpią. Wniosek składa się do urzędu gminy co roku, a świadczenie przyznawane jest na okres od września do sierpnia. Do 31 sierpnia 2006 roku zasiłek rodzinny będzie wypłacał także pracodawca. Od 1 września 2006 roku świadczenia będą w gestii samorządu gminy oraz województwa.
Wysokość zasiłku będzie weryfikowana co trzy lata.(iza)
