Zmarł wybitny reżyser Janusz Morgenstern

Janusz Morgenstern zrealizował m.in. niezapomniane filmy "Do widzenia, do jutra", "Jowita" i "Trzeba zabić tę miłość" oraz seriale "Stawka większa niż życie", "Kolumbowie" i "Polskie drogi". Był dyrektorem Studia Filmowego Perspektywa w Warszawie.

Jadwiga Jankowska-Cieślak, która w 1972 roku zadebiutowała rolą Magdy w filmie Janusza Morgensterna "Trzeba zabić tę miłość" bardzo ciepło wspomina reżysera.

- Wielbiłam Janusza i ubóstwiałam wręcz ponad życie. Wydawało się, że jeszcze przed nim parę dobrych lat. Mogę mówić o nim wyłącznie w samych superlatywach. To był urokliwy człowiek. Wybitnie utalentowany, przesympatyczny, dobry i ciepły mężczyzna. Jest mi szalenie przykro - powiedziała. - Janusz przede wszystkim szanował i doceniał w drugim człowieku partnera. Na pierwszym miejscu stawiał interes drugiego człowieka - dodała.

Pierwsze zawodowe kroki stawiał pod okiem innych twórców, m.in. na planie filmów Andrzeja Wajdy: "Kanał" (1956), gdzie zajmował się współpracą reżyserską, oraz "Popiół i diament" (1958), gdzie pracował jako drugi reżyser. Był pomysłodawcą jednej z najsłynniejszych scen w historii polskiego kina, która przedstawia płonące kieliszki w "Popiele i diamencie" Wajdy. Ponadto to on właśnie zaproponował, by Maćka Chełmickiego zagrał Zbigniew Cybulski, jego przyjaciel.

Samodzielną karierę reżyserską Morgenstern rozpoczął od znakomitego filmu "Do widzenia, do jutra" (1960), ze Zbigniewem Cybulskim i Teresą Tuszyńską w obsadzie. Do najbardziej znanych filmów Morgensterna należy też "Jowita" (1967), ekranizacja powieści Stanisława Dygata pt. "Disneyland". Scenariusz, na podstawie książki Dygata, napisał Tadeusz Konwicki. W filmie zagrali Daniel Olbrychski, Barbara Kwiatkowska, Kalina Jędrusik i Zbigniew Cybulski.

Szczególne miejsce wśród wszystkich swoich obrazów Morgenstern przyznawał filmowi "Trzeba zabić tę miłość" (1972), gdzie główne role - dwójki młodych ludzi wchodzących w dorosłe życie i przeżywających trudną miłość - kreowali Jadwiga Jankowska-Cieślak i Andrzej Malec. "Gdybym miał wybierać, to właśnie ten film postawiłbym na pierwszym miejscu w swojej filmografii" - przyznał reżyser ("Dziennik Bałtycki", 20 kwietnia 2008).

Wśród ukochanych przez publiczność dzieł Morgensterna - obok słynnych seriali "Stawka większa niż życie" (1967-68, którą reżyserował wspólnie z Andrzejem Konicem), "Kolumbowie" (1970) i "Polskie drogi" (1977) oraz filmu "Godzina W" (1979) - wyjątkowe miejsce zajmuje ponadto film "Żółty szalik". Obraz ten Morgenstern wyreżyserował w 2000 r; główną rolę - alkoholika - zagrał Janusz Gajos.

Ostatnim filmem Morgensterna było "Mniejsze zło" z 2009 roku, zrealizowane na motywach powieści Janusza Andermana "Cały czas", opowieść o pisarzu-plagiatorze, cynicznym karierowiczu.

- Sztuka jest jak salto w cyrku. To dla mnie coś, co wydaje się prawie niemożliwe do zrobienia. Coś, co nie każdy potrafi. I taka sztuka budzi we mnie zawsze pokorę - powiedział Janusz Morgenstern w jednym z wywiadów.

W 2005 został odznaczony przez ministra kultury Waldemara Dąbrowskiego Złotym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis. W 2008 otrzymał Orła 2008 w kategorii Osiągnięcia życia, za całokształt twórczości. W roku 2010, podczas 35. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni został uhonorowany Platynowymi Lwami za całokształt twórczości.

7 kwietnia 2011 r. Janusz Morgenstern odsłonił swoją gwiazdę w Alei Gwiazd na ulicy Piotrkowskiej w Łodzi