Złodziejskie rewiry

Na koniec roku najprawdopodobniej ich łup wyniesie łącznie 3200 sztuk, gdyż codziennie z parkingów, ulic i spod bloków znika średnio 9 samochodów.

– To aż o 3 mniej niż dwa lata temu – liczą policjanci. – To aż o 9 za dużo – odpowiadają okradani.

"Fura", którą upatrzą sobie złodzieje, nie zna swego dnia ani godziny. Profesjonalnej grupie ze specjalistami od neutralizowania alarmów i wyłamywania zamków wystarczy kilka sekund, by odjechać nią w siną dal. Nie ma w Łodzi miejsc bardziej lub mniej "trzepanych" przez porywaczy samochodów. Jeszcze trzy lata temu urządzali oni istne pogromy pod hipermarketami, skąd w kilka godzin ginęło po kilkanaście i więcej aut. Obecnie śladami ich aktywności poznaczone jest całe miasto.

– Kiedyś można było sporządzić listę ulubionych przez grupy samochodowe parkingów i ulic. Teraz złodzieje rozpełzli się po całej Łodzi – zauważa nadkomisarz Piotr Sumiński, zastępca komendanta VII komisariatu w Łodzi.

Zdaniem funkcjonariuszy z II komisariatu przy ul. Ciesielskiej, choć złodzieje kradną wszędzie, nie wchodzą sobie w drogę dzięki... specjalizacji.

– Gangi tirowców odpuszczają osobówkom, z kolei gangi kradnące samochody osobowe dzielą się markami. Kto bierze misie, czyli mercedesy, zostawia w spokoju fiaty, speców od volkswagenów nie interesują renówki, itd. – wyjaśnia nadkomisarz Andrzej Knap z II komisariatu na Bałutach.

Właśnie Bałuty są w tym roku ulubionym rewirem przestępców nękających zmotoryzowanych łodzian. W dzielnicy tej, znajdującej się pod kuratelą dwóch komisariatów: "dwójki" i "piątki", złodzieje skradli do końca września 814 samochodów. Na drugim miejscu jest Polesie (566), na trzecim – Górna (440), czwartym – Widzew (346) i piątym – Śródmieście (163).

Funkcjonariusze z "dwójki" fakt, że Bałuty przewodzą w rankingu dzielnic najbardziej zagrożonych kradzieżami samochodów, tłumaczą sprzyjającym złodziejom usytuowaniem osiedli i hipermarketów na obrzeżach.

– Najwięcej kradzieży jest tam – wywodzą – gdzie tuż przy dużych osiedlach i centrach handlowych przebiegają trasy wylotowe z miasta. A na Bałutach takich tras jest aż siedem, m.in. na Konin, Pabianice i dalej na Wrocław, Warszawę, Gdańsk. Dlatego też w Śródmieściu ginie najmniej samochodów, bo trudniej stamtąd wydostać się na wylotówkę.

Złodzieje zdają sobie sprawę z przewagi, jaką mają nad policjantami.

– Jesteśmy sprzętowo i taktycznie o kilka długości do przodu – chełpi się jeden z nich. – Jedziemy za upatrzonym autem i kroimy je nie patrząc na dzielnicę. Tylko miejsce dobrze trzeba wybrać, blisko dróg wylotowych, żeby szybko wyparować.

Policjanci, jak na ironię, doskonale znają metody działania samochodowych gangów. Znają też nazwiska i ksywy co znaczniejszych przestępców. Od wielu lat, z ewentualnymi przerwami na krótkie odsiadki, uprawiają złodziejski proceder: Szrama, Komin, Wielki Łeb, Sofiks, Sebek, Wojtuś, Wilczek, Anioł i inni prowodyrzy przynajmniej 16 łódzkich gangów samochodowych (w każdym jest od kilku do kilkunastu ludzi). Policja łapie ich, a prokurator wypuszcza z powodu braków dowodów.

– Na dłużej poszedł siedzieć tylko Garbus z Górnej – spec nad spece w uprowadzaniu tirów z towarem. Ma "dobrą opinię" u ścigających go policjantów. Jest piekielnie inteligentny i znany z tego, że nigdy nie puszcza z dymem samochodu, za który właściciel nie chce dać okupu – charakteryzuje Garbusa nadkomisarz Sumiński.

Gangi działają jak dobrze naoliwiona maszynka. Profesjonalną grupę tworzy najczęściej czterech złodziei. Tak zwany obserwator bada teren, czyściciel unieszkodliwia alarm, otwieracz forsuje sztosem (łamakiem z uniwersalnym uchwytem) drzwi, a kierowca odpala silnik i... odjazd.

Tak w tym roku "odjechały" m.in. 252 fiaty, 152 polonezy, 126 mercedesów, 113 volkswagenów, 55 audi, 51 nissanów, 42 mazdy, 41 opli, 192 tiry i wiele innych samochodów. Sporą częścią tych nie wymienionych, łódzka złodziejska ekstraklasa podzieliła się z "zawodnikami" z II i III ligi. Chodzi o tak zwane rzęchy, często drugie auta w rodzinach, zarejestrowane, ale rzadko używane, a tym samym łatwiejsze do uprowadzenia.

– Rabusie zwani czyścicielami (rzęchy stoją na osiedlowych placach lub przy ulicach) kradną je, zdejmują tabliczki znamionowe i sprzedają po 500–1000 zł na złom – opowiada uganiający się za złodziejami policjant. – Zgniatarka robi z samochodu piękną kostkę, której nie zidentyfikuje najlepszy ekspert. My wiemy, jakie grupy się w tym specjalizują, ale jak nie ma dowodów – przestępcy też nie ma.

Policja twierdzi, że odzyskuje około 60 procent ukradzionych samochodów.

– Tylko na papierze – dopowiada wszakże funkcjonariusz sekcji kryminalnej w jednym z łódzkich komisariatów. – W rzeczywistości udaje nam się odzyskać najwyżej 10 procent. Reszta wraca niejako sama, po zapłaceniu przez właściciela okupu. Zazwyczaj gangi kradnące "na wykupkę" żądają 1/3 wartości auta. Po targach schodzą z ceny, ale też potrafią ją podnieść. Bywa tak, gdy dowiedzą się, że okradziony wezwał na pomoc policję.

– Najgorsze, że jak złodziej w końcu wpadnie, dostaje wyrok w zawiasach i dalej robi swoje – narzeka nadkomisarz Piotr Sumiński. – A jak już któryś idzie za kratki, to przeważnie na krótko. Kiedyś udało mi się wsadzić pięcioosobową grupę. W szoku byłem, gdy po jakimś czasie odwiedził mnie jeden z nich. – Widzi pan, już jestem – oznajmił z uśmiechem. Potem zaczął zapewniać, że podjął normalną pracę, ale ja wiem, że nadal "robi wózki". Jakby jeden z drugim za dotknięcie cudzego auta dostał trzy lata, to po wyjściu z ciupy głęboko by się zastanowił, czy kraść dalej. Tymczasem znam takiego, który za recydywę też wymigał się wyrokiem w zawieszeniu. Dlatego jest tak, jak jest.

Krócej ujmuje to inny, proszący o anonimowość oficer policji z komendy na Bałutach:

– Oni kradli, kradną i kraść będą, bo nie my ich pilnujemy tylko oni nas.

Bohdan Dmochowski