Zbytnia ochrona związkowców niekonstytucyjna

Pytanie prawne w tej sprawie złożył do Trybunału sąd rejonowy z Gdańska. W myśl ustawy o związkach zawodowych pracodawca nie może bez zgody zarządu zakładowego związku zawodowego zwolnić z pracy członka zarządu lub komisji rewizyjnej tegoż związku w czasie trwania mandatu oraz w ciągu roku po jego wygaśnięciu. Sąd w Gdańsku miał wątpliwości co do zgodności tego przepisu z konstytucyjnie gwarantowaną zasadą równości obywateli wobec prawa.

Zdaniem pytającego sądu, taki zapis różnicuje działaczy związkowych; "szeregowi" związkowcy nie mają takiej ochrony, jaką mają członkowie zarządu i komisji rewizyjnej związku.

O uznanie zaskarżonego przepisu za zgodny z konstytucją wniósł w imieniu Sejmu poseł Wojciech Szarama. Przyznał jednak, że takie brzmienie przepisów mogło prowadzić do sytuacji, w których związki zawodowe były powoływane tylko po to, by nie doprowadzać do zwalniania pracowników.

Według prok. Barbary Długołęckiej z Prokuratury Krajowej, przepisy ustawy o związkach zawodowych czasami "zbyt daleko chronią" związkowców, gdyż pracodawca nie może zwalniać osoby, która "ewidentnie narusza prawo".

Trybunał częściowo podzielił ten pogląd i uznał za niezgodne z konstytucją przepisy warunkujące możliwość zwolnienia z pracy członków komisji rewizyjnej od zgody ich związku zawodowego. W mocy pozostają zapisy, że zwolnienie z pracy członków zarządu musi nastąpić za zgodą danego związku zawodowego.

"Członkowie zarządu związku zawodowego są narażeni na częstsze konflikty z pracodawcą, ponieważ to oni bezpośrednio z nim negocjują, np. warunki pracy. Zaskarżone przepisy właśnie ich chronią. Komisja rewizyjna to organ wewnątrzzwiązkowy, której członkowie nie występują w kontaktach z pracodawcą i nie są narażeni na te konflikty. Nie zasługują na tego typu ochronę, gdyż byli zbyt uprzywilejowani w stosunku do +szeregowych+ działaczy związkowych" - uzasadniał wyrok przewodniczący składu orzekającego sędzia Marian Zdyb. (iza)