Zabił 77 osób - czy na pewno jest niepoczytalny?

Stołeczny sąd apelacyjny uznał, że decyzja sądu pierwszej instancji o zleceniu dodatkowych badań jest uzasadniona w świetle polemiki wywołanej przez pierwszą diagnozę z listopada 2011 roku. Gdyby została ona potwierdzona, Breivik najprawdopodobniej uniknąłby kary więzienia.

Nowym badaniom sprzeciwiała się natomiast obrona Breivika, która argumentowała, że sąd w Oslo opierał się przede wszystkim na dokumentach objętych tajemnicą medyczną. Adwokat Breivika, Odd Ivar Groen, w rozmowie z AFP nie wykluczył, że obrona odwoła się do sądu najwyższej instancji - Sądu Najwyższego.

Niezależnie od oficjalnej ekspertyzy z listopada 2011 roku czworo psychologów obserwujących Breivika w więzieniu w styczniu sugerowało, że nie zauważyło u niego żadnych zaburzeń.

Ich wnioski, które podważały opinię biegłych wyrażoną w pierwszej ekspertyzie o niepoczytalności, wywołały w kraju dyskusję. Opinia publiczna domagała się wyjaśnień, w jaki sposób sprawcę zbrodni tak drobiazgowo planowanej od lat można było uznać za niezdolnego do odpowiedzialności karnej.

Dwaj nowi eksperci w zakresie psychiatrii, z którymi 33-letni Breivik odmawia współpracy, wystąpili o tymczasowe umieszczenie go w szpitalu psychiatrycznym na obserwację. Ich diagnoza jest oczekiwana 10 kwietnia, na kilka dni przed otwarciem procesu (16 kwietnia).

22 lipca Breivik podłożył bombę pod rządowym budynkiem w Oslo, w wyniku czego zginęło osiem osób. Następnie udał się na wyspę Utoya, gdzie strzelał na oślep do uczestników obozu młodzieżówki rządzącej Partii Pracy. Śmierć poniosło tam 69 osób, w większości młodych ludzi.

Breivik przyznał się do tej zbrodni, ale nie uważa, że popełnił przestępstwo; tłumaczył, że chciał zapobiec wielokulturowości i "muzułmańskiej inwazji".