Wyzysk szwaczek w fabrykach
Pracownice zakładów odzieżowych często zmuszane są do pracy w godzinach nadliczbowych, a ze względu na złe warunki pracy dochodzi do wypadków, np. tzw. przeszyć palców - wynika z badań przeprowadzonych w ciągu ostatniego roku w 14
fabrykach odzieżowych w Polsce.
Wyniki badań przedstawiły podczas konferencji prasowej przedstawicielki Koalicji Karat, która przeprowadziła badanie we współpracy z Clean Clothes Campaign (CCC)
, europejską koalicją organizacji, które podjęły działania na rzecz poprawy warunków pracy w globalnym przemyśle odzieżowym.
Przy produkcji odzieży pracują głównie kobiety i to właśnie one są ofiarami wyzysku dużych firm. Większość polskich zakładów szyje obecnie odzież dla znanych zagranicznych marek - wyjaśniła Anna Kamińska z Koalicji Karat.
Według niej, największym problemem pracownic zakładów odzieżowych jest ponadnormatywny czas pracy i nie respektowanie przepisów dotyczących godzin nadliczbowych. Szwaczki często pracują nawet po 10, 12 godzin dziennie, a nadgodziny nie są dodatkowo opłacane. Ponadto wiele pracownic ma problemy z odebraniem urlopu lub dni wolnych - podkreśliła Kamińska.
Jak poinformowała, pracownice często skarżyły się na nie dogrzane hale produkcyjne oraz hałas panujący w halach, a także słabe oświetlenie. Złe warunki pracy i przestarzały sprzęt prowadzą do wypadków, m.in. przeszyć palców, przecięć, poparzeń - powiedziała.
Według niej, dużym problemem są ponadto znęcanie się psychiczne nad pracownicami, m.in. obrażanie i wyzywanie oraz podkreślanie ryzyka utraty pracy.
Z badań wynika także, że pracownice nie mają wystarczającego wsparcia w zawiązkach zawodowych, ponieważ te, często kooperują z pracodawcami.
Istotnym problemem jest także ograniczone zaufanie do inspektorów pracy, którym pracownicy boją się zgłaszać problemy w obawie przed utratą pracy - zaznaczyła Kamińska.
Zdaniem Koalicji, zarobki szwaczek są dość niskie. We wszystkich zbadanych zakładach wyjściową kwotą zarobków jest płaca minimalna, a pozostała część pensji wypracowywana jest w systemie akordowym. Szwaczki zarabiają średnio 800, 900 zł netto, ale są zakłady gdzie zarabiają 600 zł, a w jednej z firm za pracę przez całą noc szwaczki otrzymywały zaledwie 8 zł - wyjaśniła Kamińska.
Badania zostały przeprowadzone w latach 2004-2005. Ankieterzy pytali 96 pracownic z 14 fabryk odzieżowych na terenie Polski szyjących dla zagranicznych marek. Respondentki odpowiadały na pytania dotyczące przestrzegania w ich firmach standardów uznanych przez CCC za najczęściej łamane w branży odzieżowej w całym świecie - zakazu pracy przymusowej, braku dyskryminacji przy zatrudnieniu, zakazu pracy dzieci, wolności zrzeszania się i prawa do układów zbiorowych, zakazu przekraczania ustalonych godzin pracy, prawa do godziwej płacy, bezpieczeństwa i legalności zatrudnienia oraz przyzwoitych warunków pracy.
Koalicja Karat to międzynarodowa koalicja, zrzeszająca organizacje pozarządowe z 21 krajów Europy, działające na rzecz równego statusu płci i wyrównywania statusu ekonomicznego kobiet w Europie Środkowej i Wschodniej oraz byłych krajach Związku Radzieckiego.