Wyjątkowa wystawa. Picasso, Dali i Goya we wrocławskim muzeum

Tauromachia - czyli walka byków, to zjawisko, które nieodłącznie kojarzy się z Hiszpanią. Zanim jednak walka byków przyjęła kształt znanej niemal wszystkim dziś corridy, była silnie związana z kulturą Półwyspu Iberyjskiego i szczególną rolą, jaką odgrywał w niej byk - symbol siły, odwagi, płodności. Już od czasów prehistorycznych byk był dla człowieka południowej Europy jako źródła pożywienia. Wtedy istota ludzka przekonała się o możliwości ujarzmienia natury.

Walki byków w kształcie zbliżonym do tego, jaki przedstawiony jest współcześnie pod postacią corridy, sięgają w Hiszpanii średniowiecza. Pogonie z oszczepem za zwierzęciem były wówczas uznaną rozrywką iberyjskiej szlachty. Kroniki mówią, że zarówno, znany jako Cyd, Rodrigo Diaz de Vivar oraz król Karol IV byli wielkimi miłośnikami polowania na byki. W XIII wieku pojawiły się pierwsze spisane zasady walki byków.

Sama corrida, jako walka stojących naprzeciw siebie człowieka i zwierzęcia, narodziła się dopiero w wieku XVII, gdy przestała być już rozrywką dla arystokracji. Walka byków stała się widowiskiem dla mas, a tauromachia zyskała nowego bohatera - matadora. Pomimo zakazów organizowania corridy w Hiszpanii, wciąż w wielu miastach ten swoisty rytuał przetrwał, budząc nieustanne kontrowersje. Przeciwnicy widzą w nim tylko i wyłącznie pokaz okrucieństwa, zwolennicy zaś - niezwykłą i pełną pasji walkę, piękno siły.

Jako pełna emocji walka, tauromachia stała się inspiracją dla artystów. Trzech wielkich malarzy hiszpańskich - Goya, Picasso oraz Dali - to trzy zupełnie inne spojrzenia na walkę byków w trzech różnych okresach jej kształtowania się.

Cykl "Tauromachia" Franciska Goyi to 40 grafik opublikowanych w latach 1815-1816. Przedstawiają one różne wspomnienia i doświadczenia artysty z walki byków, zarazem stanowiąc ilustrowany wykład zasad corridy i stosowanych technik walki. Historycy sztuki w cyklu Goyi dostrzegają wyraz jego politycznych poglądów, włożonych w metaforę pojedynku zwierzęcia z człowiekiem.

Pablo Picasso, wybitny malarz i grafik, jeden z prekursorów kubizmu, widział w tauromachii przede wszystkim miejsce do przedstawienia walki z dyktaturą. Walka byków ma tu wymiar odnoszący się do okrucieństw wojny domowej w latach 30. XX w. w Hiszpanii. Na wrocławskiej wystawie będzie można obejrzeć zbiór szkiców do słynnego obrazu Picassa, "Guerniki", który zobrazuje proces twórczy powstawania arcydzieła.

Litografie Dalego przedstawiają walkę byków jako okrutny spektakl, który mimo swojego ładunku symbolicznego, służy jedynie rozrywce. Charakterystyczna dla prac surrealisty jest mnogość i żywość zastosowanych barw, czasem mogąca sprawiać wrażenie groteskowości.

Prace tych trzech artystów, spięte wspólnym tematem walki byków, zostaną przedstawione we wrocławskim Muzeum Architektury od 24 lipca. Dodatkowo pojawią się także dzieła Pierre'a Alechinskiego oraz Alberta Gironelli. Jak zapewniają organizatorzy, wystawa oprócz prac graficznych i rysunków, obejmie także rzeźbę oraz ceramikę, a wszystko to zostanie uwypuklone różnicą temperamentów każdego z artystów i rozmaitymi środkami wyrazu, jakie wybierali. Wrocławska "Tauromachia" to trzecia z kolei wystawa o tym temacie przewodnim. Podobne wydarzenia miały już miejsce w Pradze i Sao Paulo.

Organizatorem wystawy jest Galeria Miejska we Wrocławiu. Patronat nad wydarzeniem objęła Europejska Stolica Kultury Wrocław 2016.P