Wybory samorządowe 27 października
(PAP/Tomasz Gzell)
Premier Leszek Miller ogłosił w środę termin wyborów samorządowych. Pierwsza tura wyborów odbędzie się 27 października, druga - 10 listopada.
Im sprawniejszy będzie samorząd, bardziej odpowiedzialny, oddany, bliski swoim społecznościom, tym lepiej powinno się wieść w naszych małych ojczyznach - powiedział premier podczas oficjalnego ogłoszenia daty wyborów.
Premier podkreślił, że samorządność jest sztuką patrzenia na świat oczami mieszkańców oraz umiejętnością jednoczenia ich w rozwiązywaniu najważniejszych dla nich problemów. Wybory samorządowe to szansa na wygranie czegoś więcej niż tylko władzy w terenie. To szansa na działanie pozytywne dla lokalnych społeczności - powiedział Leszek Miller.
Premier zaapelował również o liczne uczestnictwo w wyborach. Gorąco zachęcam wszystkich obywateli do udziału w głosowaniu. Żaden samorząd nie będzie lepszy, niż radni, którzy go tworzą, a to zależy od każdego z nas - zakończył swoje przemówienie premier Leszek Miller.
W wydanym przez premiera rozporządzeniu znajduje się również cały kalendarz wyborczy, m.in. terminy składnia zawiadomień o utworzeniu komitetu wyborczego, zgłaszania list wyborczych, nadania przez Państwową Komisję Wyborczą jednolitego numeru listom, powołania obwodowych terytorialnych (wojewódzkich, powiatowych, gminnych) komisji wyborczych.
Zgodnie z obowiązującą od 3 sierpnia 2002 roku znowelizowaną ordynacją wyborczą do rad gmin, powiatów i sejmików wojewódzkich, termin wyborów samorządowych wyznacza premier nie później niż na 30 dni przed upływem kadencji rad.
Wybory powinny odbyć się między 11 października a 6 grudnia. Kadencja obecnych samorządów upływa bowiem 11 października. Datę wyborów wyznacza się na dzień wolny od pracy, przypadający w ciągu 60 dni po upływie kadencji rad.
W tym roku po raz pierwszy w wyborach samorządowych będziemy wybierać bezpośrednio wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Wybory odbędą się łącznie z wyborami do rad gmin, powiatów i sejmików wojewódzkich.
Zgodnie z ustawą, w wyborach wygra ten, kto zdobędzie ponad połowę głosów, a jeśli do tego nie dojdzie, po dwóch tygodniach odbędzie się druga tura, do której przejdą dwaj kandydaci z największym poparciem z pierwszego głosowania.
W wyborach, przy przeliczaniu głosów na mandaty będzie obowiązywała metoda d`Hondta - korzystniejsza dla dużych ugrupowań. Metodą tą będą przeliczane głosy nie tylko w jesiennych wyborach do rad gmin, powiatów i województw, ale także w wypadających za trzy lata wyborach parlamentarnych.
Ordynacja wyborcza do samorządu przewiduje ponadto, że nie można tworzyć koalicji wyborczych partii i organizacji społecznych. Odpowiedzialność za zobowiązania majątkowe ponoszą partie i inne organizacje, które powołują komitet wyborczy. Jeśli tworzą koalicję - ponoszą odpowiedzialność solidarnie.
Za finanse personalne odpowiada w każdym komitecie wyborczym, nawet wystawiającym jednego kandydata na radnego, pełnomocnik finansowy, którym nie może być urzędnik publiczny. Wszelkie pieniądze na kampanię muszą pochodzić z funduszu wyborczego i przejść przez konto bankowe. W gminach poniżej 20 tys. mieszkańców komitety wyborcze rozliczają się na zasadach uproszczonych.
Finansowanie kampanii jest jawne. Pełnomocnik po wyborach musi złożyć sprawozdanie zawierające między innymi imienny wykaz darczyńców. Nadużycia finansowe podlegają odpowiedzialności karnej.
Zgodnie z ordynacją, oprócz zapisu, że elekcja będzie w obu turach bezpośrednia, ustawa przewiduje, że wójtem można być przez wiele kadencji. Kandydat na wójta i burmistrza nie musi mieszkać w gminie, w której startuje, natomiast musi mieć obywatelstwo polskie i ukończone 25 lat.
Nie można kandydować jednocześnie na wójta, czy burmistrza oraz na radnego. Kandydatów na wójta mogą zgłaszać tylko komitety wyborcze, które w wyborach do rady zarejestrowały się w co najmniej połowie okręgów.
Urząd wójta można pełnić tylko w jednej gminie i nie można łączyć go z innymi stanowiskami w samorządzie i administracji rządowej oraz z mandatem parlamentarzysty.Wójta można odwołać tylko w referendum, które ogłasza się na wniosek mieszkańców lub rady.
Kandydata na burmistrza mogą zgłaszać partie polityczne, stowarzyszenia i organizacje społeczne oraz grupy wyborców - w zależności od wielkości gminy od 150 do 3 tys. podpisów. Burmistrz jest jednoosobowym zarządem gminy. (jask)