Wspólny rosyjsko-amerykański system antyrakietowy?
Rząd USA proponuje Rosji połączenie niektórych systemów antyrakietowych obu państw, co byłoby jeszcze dalej niż dotąd idącą ofertą współpracy w tej dziedzinie, mającą złagodzić sprzeciw Rosji wobec planów umieszczenia tarczy antyrakietowej w Polsce i Czechach.
Jak pisze "New York Times", powołując się na zastrzegających sobie anonimowość przedstawicieli administracji, chodzi tu m.in. o zaproszenie do "zasadniczej integracji naszych (tj. rosyjskich i amerykańskich) systemów antyrakietowych" - jak to sformułował jeden z niewymienionych z nazwiska przedstawicieli Pentagonu
Oferta przewiduje też współpracę w rozbudowie technologii wojskowych, dzielenie się informacjami wywiadu na temat wspólnych zagrożeń oraz umożliwienie przedstawicielom Rosji inspekcji baz tarczy w Polsce i Republice Czeskiej. To ostatnie - podkreśla Waszyngton - miałoby się jednak odbywać za zgodą rządów obu tych krajów.
Połączenie niektórych obronnych systemów rakietowych oznaczałoby współpracę na skalę nie spotykaną dotychczas na innych obszarach kooperacji wojskowej między Rosją a USA.
Najnowsza oferta zostanie przedstawiona Rosji w najbliższych tygodniach podczas wizyt przedstawicieli kierownictwa administracji prezydenta George'a Busha w Moskwie, począwszy od ministra obrony Roberta Gatesa, który przyjedzie tam w poniedziałek. W maju Rosję odwiedzi sekretarz stanu Condoleezza Rice.
Według źródeł "New York Timesa", rząd amerykański wysuwa nowe inicjatywy współpracy pod wpływem swoich zachodnioeuropejskich sojuszników z NATO, zaniepokojonych, że plany ulokowania tarczy w Polsce i Czechach doprowadziły do zaostrzenia stosunków z Moskwą. Zwłaszcza Niemcy i Francja nalegały na większą współpracę i konsultacje z Rosją w sprawie NMD.
Przedstawiciele administracji jednak - zwraca uwagę "New York Times" - "nie mają złudzeń, że nowe bodźce zagwarantują zgodę Rosji na ulokowanie baz tarczy antyrakietowej w Polsce i Czechach".
Dotychczas Kreml odrzucał wszelkie oferty współpracy z USA w sprawie obrony antyrakietowej. Jeszcze kilka dni temu rosyjski pierwszy wicepremier Siergiej Iwanow powiedział, że "nie widzi żadnych powodów do współpracy w zakresie strategicznej obrony antyrakietowej".
Wyższy przedstawiciel administracji, zapytany przez, co oznacza najnowsza oferta skierowana do Rosji, odpowiedział, że USA "na pewno nie przyznają Rosji prawa weta w sprawie planów umieszczenia tarczy w Polsce". (sm)
Tomasz Zalewski