Wrocław. Młyn Maria. Inwestycja odmieniła historyczną budowlę

Jeszcze niedawno przyszłość, czekająca Młyn Maria, mogła spędzać sen z oczu. Liczący sobie 800 lat historyczny obiekt, już kiedyś przerobiony na prowizoryczne mieszkania, od dawna czekał na ratunek. Trudno było nawet przypuszczać, że będzie nim nowe przeznaczenie - stworzenie nowej, komfortowej przestrzeni mieszkaniowej.

Tak się jednak stało. Dobiegają końca najpoważniejsze prace związane z inwestycją. Lokatorzy wprowadzą się do tej wyjątkowej budowy w 2021 roku. Już teraz widać z zewnątrz, że będzie to miejsce wyjątkowe. Nie ma jednak co zazdrościć - w sumie zyskaliśmy wszyscy, otrzymując nowy, świeży pejzaż w mieście.

Budynek pomiędzy centrum miasta a Ostrowem Tumskim, nad nurtem Odry, swoje najważniejsze role pełnił w XIX wieku. W latach PRL-u przetrwał cudem. Niewiele brakowało, by podzielił żałosną historię wysadzonych przez saperów w 1975 roku, na skutek lekkomyślnych decyzji partyjnych władz, bezcennych Młynów św. Klary. Ten bestialski czyn spotkał się z ogromną falą krytyki w całej Polsce

Pierwszy młyn powstał w tym miejscu w 1242 roku. Wielokrotnie zmieniał nazwę - bywał młynem Wójtowskim, Bożego Ciała, jednak w rezultacie, we współczesnym Wrocławiu znany jest jako Młyny Maria, sąsiadujący z Młynem Feniks.

Po II wojnie światowej młyn wciąż działał, wykorzystując w pracy urządzenia wodne. W latach 60. Nastąpiła zmiana, przeprowadzono elektryfikację i zdemontowano stary system, nie bacząc na muzealną wartość sprzętu, który służył od wojen napoleońskich, kiedy to przerobiono średniowieczne machiny młyńskie.

Kolejne nieszczęście wisiało na włosku w 1997 roku, w czasie powodzi tysiąclecia. Wielka woda, niosąca wielkie pnie, konary i przedmioty zabrane z impetem fali po drodze, zaczęła zagrażać konstrukcji budynku, a woda zaczęła się przedostawać na pobliskie ulice i zagrażać zalaniem wrocławskiej perły - Ostrowa Tumskiego. Rozważano pomysł wysadzenia budynku, ale na szczęście nie zrealizowano tego zamysłu, poprzestając na usunięciu tylko kawałka muru.

Przez lata nie było wiadomo, co można zrobić z tym skarbem. Planowano zmodernizowanie młyna i urządzenie tam luksusowych hoteli. Zanim jednak zdołano przeprowadzić do nowych siedzib zakorzenionych tam lokatorów, zmieniły się plany.

Co ciekawe, działaniom inwestora, który podjął się w rezultacie stworzyć tu nowe, luksusowe przestrzenie mieszkaniowe, towarzyszy historyczna publikacja "Sacrum i postindustrializm". Przedstawia ona przemiany zabudowy wysp od czasów średniowiecznych po współczesne. Wartość pracy autorki, historyk sztuki Marii Zwierz, polega na precyzyjnym odszukaniu wiedzy o dawnej i współczesnej architekturze wysp, zniszczeniach wojennych, dawnych właścicielach, mieszkańcach, a nawet o nieistniejących już wnętrzach.