Wiesław Chrzanowski kawalerem Orderu Orła Białego

Z okazji święta Konstytucji 3 Maja prezydent Aleksander kwaśniewski wręczył wysokie odznaczenia państwowe. Najwyższym - Orderem Orła Białego - odznaczył marszałka Sejmu I kadencji III RP, współzałożyciela ZChN, byłego więźnia politycznego Wiesława Chrzanowskiego.

Wśród odznaczonych różnych kategorii Krzyżem Orderu Odrodzenia Polski lub Krzyżem Zasługi są naukowcy, lekarze, kombatanci, ludzie kultury, działacze samorządów, publicyści i działacze charytatywni.

Wśród nich aktorka Danuta Szaflarska, zasłużony dla upamiętniania historii o Auschwitz-Birkenau, były więzień obozu Kazimierz Smoleń; wykładowca filozofii prof. Jacek Hołówka; rektor Szkoły Głównej Służby Pożarniczej nadbrygadier Ryszard Grosset; członek kapituły Virtuti Militari, dowódca szwadronu w 17. pułku ułanów w 1939 r. gen. bryg. Kazimierz Gutowski; publicysta Zbigniew Nosowski i siostra Małgorzata Chmielewska.

Prezydent słowa "szczególnego szacunku" skierował do profesora Wiesława Chrzanowskiego, "żołnierza Armii Krajowej, uczestnika powstania warszawskiego, więźnia politycznego w latach 1948-1954, postaci opozycji demokratycznej, marszałka Sejmu pierwszej kadencji, ministra sprawiedliwości, senatora, mistrza i opiekuna wielu pokoleń polityków".

Dziękował mu za aktywność i służbę ojczyźnie, siłę przekonań, wierność polskiej racji stanu, a także za niezłomność w sprawach, którym służył oraz umiar i rozwagę w słowach i środkach.

Chrzanowski wyznał, że uczuciu zaszczytu i satysfakcji towarzyszy zakłopotanie. "Przed przeciwnikami można się bronić, pochwałom trzeba się poddać" - powiedział.

Jak podkreślił profesor, wypełniając swoje społeczne role "każdy z nas starał się jedynie wypełnić obowiązki nałożone okolicznościami życiowymi na miarę swoich talentów".

"A przecież - dodał - są niezliczone rzesze Polaków, którzy w taki sam sposób realizują swoje obowiązki".

"My, odznaczeni dzisiaj, jesteśmy tylko szczęśliwym zbiegiem okoliczności tymi, których wyłowiono, jesteśmy jak gdyby reprezentantami tych rzesz" - zaznaczył.

Chrzanowski podkreślił, że Order Orła Białego ma złożone dzieje, tak jak złożona jest polska historia.

"Był czas, gdy obcy władca nadawał go ciemiężcom naszego narodu. Ale po kolejnym odzyskaniu przez Polskę niepodległości, po przywróceniu tego orderu po raz trzeci, pierwszą osobą, którą ówczesny prezydent poprosił o przyjęcie tego orderu był ojciec święty Jan Paweł II. To wielki zaszczyt i wzruszenie być jednym z kolejnych" - powiedział.

Prezydent przypomniał, że autorzy Konstytucji 3 Maja wznieśli się ponad podziały i grupowe ambicje, i choć ustawa nie została zrealizowana, działała jako symbol. Nawiązał też do członkostwa Polski w UE. "Był to rok dla Polski udany, sprostaliśmy konkurencji, a w niektórych dziedzinach wręcz zaskoczyliśmy naszych europejskich partnerów" - powiedział.

Chrzanowski urodził się w 1923 r. w Warszawie. W czasie okupacji studiował prawo na tajnym uniwersytecie, był żołnierzem AK, angażował się w działalność organizacji młodzieżowej związanej ze Stronnictwem Narodowym. Po wojnie został aresztowany za próbę utworzenia masowego ruchu katolicko-narodowego i "obalenia siłą ustroju Polski Ludowej" (1948 r.) i skazany na 8 lat więzienia. Zwolniony po 6 latach, w roku 1956 został zrehabilitowany.

Choć ukończył studia i odbył aplikację adwokacką w 1960 roku, przez ponad 20 lat kolejni ministrowie sprawiedliwości sprzeciwiali się wpisaniu go na listę adwokatów.

Był członkiem zespołu informacyjnego przy prymasie Polski kard. Stefanie Wyszyńskim; od połowy lat 70. współpracował z tworzącą się opozycją polityczną, był współautorem pierwszego projektu statutu NSZZ "Solidarność" . Jako adwokat reprezentował "S" w postępowaniu rejestracyjnym.

Współzałożyciel Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego i prezes tej partii, a później przewodniczącym Rady Naczelnej.

W rządzie Jana Krzysztofa Bieleckiego został ministrem sprawiedliwości, był posłem na Sejm 1. kadencji i jego marszałkiem od listopada 1991 do października 1993. W latach 1997-2001 senator, przewodniczący komisji nadzwyczajnej legislacji europejskiej

W kwietniu bieżącego roku Chrzanowski wszedł w skład oficjalnej delegacji na pogrzeb Jana Pawła II.