Wiemy, kiedy prezydent mianuje nowego premiera
8 listopada prezydent Bronisław Komorowski desygnuje szefa PO Donalda Tuska na premiera. Do 22 listopada musi zostać zaprzysiężony nowy gabinet, który najpóźniej do 6 grudnia powinien uzyskać wotum zaufania w sejmie. Nowy rząd utworzy "stara" koalicja PO-PSL.
Zgodnie z konstytucją, na pierwszym posiedzeniu sejmu - zaplanowanym na 8 listopada - premier złoży dymisję gabinetu, którą przyjmie prezydent. Nie oznacza to, że rząd Donalda Tuska przestanie pracować po złożeniu dymisji. Prezydent przyjmując dymisję rządu, powierza mu dalsze sprawowanie obowiązków do czasu powołania nowej Rady Ministrów.
Także we wtorek, 8 listopada Bronisław Komorowski powierzy Tuskowi misję utworzenia nowego rządu. Tego dnia wieczorem zbiera się Rada Krajowa PO, która ma zatwierdzić koalicję rządową z PSL. 9 listopada decyzję w tej sprawie ma również podjąć Rada Naczelna PSL.
Według informacji PAP, do 15 listopada mają zapaść decyzje, co do składu nowego rządu. Tusk zapowiadał, że najpóźniej 6 grudnia wygłosi expose w sejmie, po którym będzie głosowane wotum zaufania dla nowego gabinetu. Uzyskanie wotum zaufania jest warunkiem ukonstytuowania się rządu. Sejm uchwala je bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
Tusk zapowiedział zmiany w rządzie
Tusk zapowiedział, że zmiany w rządzie będą "więcej niż kosmetyczne", ale nie będzie to rewolucja. Jak poinformował, pracę będzie kontynuować 5-6 ministrów.
PSL jest zainteresowane objęciem trzech resortów, którymi kierowało do tej pory, czyli gospodarki, pracy i rolnictwa. Szef Stronnictwa Waldemar Pawlak zapowiadał , że rozstrzygnięć w sprawie struktury nowego rządu i programu można się spodziewać w połowie listopada. W ubiegły piątek powtórzył, że z PSL są trzy kandydatury na ministrów: Jolanta Fedak, Marek Sawicki i on sam. Jak zaznaczył, ta propozycja została przekazana Platformie Obywatelskiej.
W ocenie lidera ludowców negocjacje koalicyjne zaczną się dopiero po 8 listopada, kiedy to zbiera się sejm.
W Sejmie VII kadencji wśród 460 posłów zasiądzie 207 przedstawicieli PO, 157 - PiS, 41 - Ruchu Palikota, 28 - PSL, 26 - SLD oraz jeden reprezentant Mniejszości Niemieckiej. Dotychczasowi koalicjanci PO i PSL mają więc w obecnym sejmie łącznie 235 mandatów. To zaledwie o 4 mandaty więcej niż wynosi sejmowa większość.
Jeśli nie uda się od razu utworzyć rządu?
Jeśli nie udałoby się utworzyć rządu w pierwszym kroku, wówczas sejm - znów w ciągu dwóch tygodni - może wybrać premiera i proponowanych przez niego ministrów bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Prezydent powołuje tak wybraną Radę Ministrów.
Jeśli i sejmowi nie uda się wybrać premiera, wówczas ruch znowu jest po stronie prezydenta, który może podjąć drugą próbę powołania premiera oraz pozostałych członków rządu (znów ma na to 14 dni). Wybrana w ten sposób Rada Ministrów musi uzyskać wotum zaufania od sejmu (w ciągu kolejnych 14 dni).
Jeśli ta próba się nie powiedzie, lub gdy tak powołany rząd nie uzyska wotum zaufania, wówczas prezydent skraca kadencję sejmu i zarządza wybory.