Wielka encyklopedia internautica
Wikipedię – największą encyklopedię świata – spontanicznie tworzą w sieci internauci. Nie oczekują w zamian pieniędzy ani chwały. Po prostu lubią wiedzę i lubią się nią dzielić z całym światem. Proste jak Wikipedia - pisze Bogdan Miś w tygodniku "Polityka".
Przed blisko pięcioma laty dwaj młodzi Amerykanie – Jimbo Wales, informatyk, i Larry Sanger, filozof – wpadli na pomysł stworzenia w Internecie wielkiej ogólnodostępnej encyklopedii. Nazwali ją Nupedią, a do budowy postanowili wykorzystać mechanizm wymyślony siedem lat wcześniej przez sławnego amerykańskiego programistę Warda Cunninghama.
Zwykle witryna internetowa jest starannie zabezpieczona przed ingerencją z zewnątrz, co tylko drażni sieciowych włamywaczy, często psujących cudzą pracę po to jedynie, by udowodnić, iż potrafią łamać bariery. Ward rozumował tak: zrezygnujmy z zabezpieczeń, to nie będziemy dla nikogo wyzwaniem. Tak powstał Wiki – program, który wywodzi swą nazwę z języka hawajskiego, w którym wiki-wiki znaczy "bardzo szybko". I nazwa w pełni oddaje ideę przedsięwzięcia. Wiki uruchomiono 25 marca 1995 r. Aby skorzystać z tego programu, niczego nie trzeba kupować ani instalować w komputerze; wystarczy jakakolwiek przeglądarka – Internet Explorer, Opera, Mozilla, Netscape czy co kto lubi. Zasady używania Wiki są przy tym tak proste, że przeciętny internauta opanuje je w ciągu kwadransa.
Wymyślona przez Walesa i Sangera encyklopedia internetowa miała być tworzona przez uznanych ekspertów. Szybko jednak okazało się, że nie są oni przesadnie skłonni do pracy bez wynagrodzenia; Nupedia skończyła więc swój żywot w październiku 2001 r. z oszałamiającą liczbą kilkudziesięciu haseł. Amerykanie postanowili więc ostatecznie zaryzykować, pozwalając tworzyć i redagować artykuły każdemu. W ten sposób 15 stycznia 2001 r. ruszyło przedsięwzięcie, będące połączeniem idei zbierania wiedzy na użytek wszystkich oraz swobodnej modyfikacji treści – Wikipedia (http://en.wikipedia.org).
Wokół projektu skupiła się wielka społeczność: w ciągu pierwszych dziewięciu miesięcy powstało 16 tys. haseł. Zaczęły rosnąć drużyny narodowe tworzące Wikipedię we wszystkich możliwych językach. We wrześniu ub.r. światowa Wikipedia przekroczyła milion haseł i obecnie ma aktywnie rozbudowywane wersje w ponad stu językach. Codziennie wzbogaca się o około 2,5 tys. nowych artykułów (łącznie we wszystkich edycjach), a dziesięciokrotnie więcej jest aktualizowanych. Angielskojęzyczna Wikipedia przekroczyła we wrześniu 300 tys. artykułów, a polska wersja dobiega właśnie 50 tys. i jest szóstą co do wielkości w świecie. Porównajmy: słynna Britannica zawiera 85 tys. artykułów, a encyklopedia Microsoft Encarta (obie z 2002 r.) 60 tys. W Wikipedii na całym świecie z żelazną konsekwencją obowiązuje – jako najważniejsza – zasada neutralności. W praktyce oznacza to bezstronne prezentowanie różnych poglądów bez wskazywania, który jest słuszny.
