Większość Polaków przekonana o celowości zmian ustrojowych
56% badanych w listopadzie przez CBOS
oceniło, że warto było przeprowadzić zmiany ustrojowe w 1989 r.
w Polsce. 32% respondentów wyraziło przeciwną opinię, a 12% nie miało zdania na ten temat.
04.12.2003 | aktual.: 04.12.2003 13:50
Jednocześnie jedynie 21% badanych sądzi, że zmiany w Polsce po 1989 r. przyniosły ludziom więcej korzyści niż strat. Zdaniem 25%, strat było tyle samo co korzyści, a 48% jest zdania, że więcej było strat niż zysków.
O celowości zmian ustroju przekonani są niemal wszyscy zwolennicy Platformy Obywatelskiej - 93%, większość sympatyków Prawa i Sprawiedliwości - 82%, Ligi Polskich Rodzin - 67% oraz Sojuszu Lewicy Demokratycznej - 60%. Wśród zwolenników Polskiego Stronnictwa Ludowego taki pogląd wyraża 48%, a 35% jest przeciwnego zdania.
Większość sympatyków Samoobrony - 52% - uważa, że nie warto było zmieniać ustroju; przeciwnego zdania jest 39%. Wśród osób niezdecydowanych, na kogo głosować w wyborach, 52% wyraziło przekonanie o celowości zmian systemowych. Spośród osób, które nie zamierzają głosować, i niezdecydowanych taką opinię wyraziło 45% badanych.
Według autorów sondażu od dwóch lat proporcje ocen celowości zmian ustrojowych są stabilne. Wpływ na te oceny ma koniunktura gospodarcza. Najwięcej pozytywnych ocen zanotowano w październiku 1995 r., kiedy 75% respondentów oceniło, że warto było zmieniać ustrój w Polsce, a 16% było przeciwnego zdania. W końcu lat 90. spadał odsetek respondentów przekonanych o celowości transformacji.
Przeświadczenie, że warto było zmieniać ustrój, jest tym częstsze im lepsza jest sytuacja materialna oraz im wyższe wykształcenie badanych. 33% badanych, którzy uznali, że warto było zmieniać ustrój, dostrzega zarazem więcej strat niż korzyści z transformacji. 29% uważa, że zmiany systemowe przyniosły tyle samo strat, ile zysków, a 34% dostrzega przewagę korzyści.
Wśród badanych, którzy uznali, że nie warto było zmieniać ustroju, 77% dostrzega więcej strat niż zysków z transformacji, 15% tyle samo korzyści i strat a 4% uważa, że więcej było korzyści niż strat. 40% osób, które nie miało zdania co do celowości transformacji, uznało, że przyniosła ona więcej strat niż zysków, dla 26% - korzyści i straty się równoważą, a 6% wskazało na przewagę korzyści.
Ocena bilansu zysków i strat poprawiła się nieco od 2001 r., kiedy to 55% badanych wskazało na przewagę strat, a jedynie 15% na przewagę korzyści. Badanie przeprowadzono w dniach 7-10 listopada 2003 r. na reprezentatywnej próbie 1088 dorosłych Polaków.
