Warszawa. Neon "Cepelii" w rejestrze zabytków

Neon jest umieszczony na fasadzie budynku przy ul. Chmielnej 8 w Warszawie.

Jak przekazał w komunikacie Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków Jakub Lewicki, neon semaforowy wykonany jest z rurek neonowych, zamontowanych na ażurowej konstrukcji z kształtowników stalowych.

Stanowił jeden z komponentów zespołu neonów składających się na pierwotną kompozycję reklamy świetlnej zaprojektowanej dla siedziby Związku Spółdzielni Przemysłu Ludowego i Artystycznego "Cepelia" przy ówczesnej ul. Rutkowskiego - obecnie ulicy Chmielnej.

Szkic koncepcyjny wykonany został w Pracowniach Sztuk Plastycznych w Warszawie przez plastyka i neonistę Alfreda Olszera. Został zatwierdzony przez Naczelnego Plastyka Warszawy w 1974 r.

- Projekt zlecony przez inwestora zakładał wykonanie reklamy świetlnej na fasadzie budynku oraz na zachodniej elewacji. Napisy i elementy reklamy neonowej pierwotnie umieszczone na elewacji oraz nad gzymsem koronującym zostały zdemontowane w ostatnich latach. Zachował się jedynie neon semaforowy przy południowo-zachodnim narożniku budynku – czytamy w komunikacie.

- Zachowany neon jako dzieło rzemiosła artystycznego i zabytek techniki posiada wartości artystyczne, historyczne i naukowe, uzasadniającego jego wpis do rejestru zabytków ruchomych – podkreślił też konserwator.

Wartości neonu należy odczytywać zgodnie z doktrynami urbanistycznymi minionej epoki - jako ikonograficzny znak rozpoznawczy identyfikujący zakład czy przedsiębiorstwo państwowe oraz plastyczny element kształtujący wnętrze ulicy, dynamizujący jej przestrzeń oraz pełniący funkcję doświetlenia.

Neon, według prawideł teorii reklamy socjalistycznej, nawiązywał bezpośrednio do logo spółdzielni, jednocześnie mając za zadanie - jako ogólnodostępny nośnik i masowy środek przekazu - kształtowanie gustu estetycznego społeczeństwa poprzez swoją formę graficzną.

Neon z logo "Cepelii" zakomponowany jest w nowatorski i kreatywny sposób, nawiązując do ludowych wyrobów - ręcznie tkanych makat.

Neon posiada również wartości historyczne, jako jeden z nielicznych zachowanych obiektów oryginalnej reklamy neonowej na terenie Warszawy. Zachowany neon semaforowy jako element reklamy świetlnej stanowi świadectwo plastyki i sztuki użytkowej okresu powojennego.

- Jego wartość historyczną podkreśla fakt, iż jest on materialnym świadectwem procesu neonizacji miasta, jaki miał miejsce w latach 60. I 70. XX w. Neon semaforowy dokumentuje także rozwój ówczesnej myśli technicznej oraz typowe rozwiązania konstrukcyjne stosowane w procesie projektowania, produkcji i montażu neonów, co stanowi o jego wartościach naukowych - podkreśla komunikat.

Giertych uderzył w PiS. Kalisz nie zgodził się z mecenasem