Warszawa na niemieckich zdjęciach lotniczych
Niemieckie zdjęcia lotnicze z czasów Powstania Warszawskiego pozwalają ustalić, jak dzień po dniu zmieniała się stolica w czasie Powstania. Fotografie pokazał w czwartek historyk Zygmunt Walkowski w stołecznym Domu Spotkań z Historią (DSH).
Zdjęcia będące w naszym posiadaniu są materiałem, który pozwala dokonać dokładnego rozpoznania stanu zniszczeń Warszawy w tamtym czasie - powiedział na spotkaniu w DSH Walkowski.
Jak zaznaczył, za punkt wyjścia można wziąć zdjęcia z 27 lipca 1944 r., "ponieważ Niemcy, nie wiadomo dlaczego, sfotografowali tego dnia całą Warszawę" - powiedział.
Walkowski odnalazł niemieckie zdjęcia lotnicze z Warszawy w Archiwum College Park pod Waszyngtonem - wśród tysięcy fotografii pochodzących z terenów Europy Wschodniej.
Fotografie zostały zrobione w większości przez niemieckich sprawozdawców wojennych i lotników Luftwaffe. Po wojnie przejęli je Amerykanie i nieskatalogowane umieścili w archiwum. Chociaż Walkowski do tej pory je porządkuje, dokładna liczba zdjęć nie jest znana. Szacuje się, że dokumentacja może ważyć kilka ton.
Zdjęcia odnalezione przez Walkowskiego pozwalają ustalić szczegóły, które wcześniej nie były znane. Na spotkaniu w DSH historyk wskazał na zdjęcie z 5 sierpnia 1944 r. Widać na nim namalowane przez Niemców na jezdniach warszawskich ulic swastyki, przed domami zamieszkanymi przez okupantów. W ten sposób Niemcy mieszkający w stolicy zabezpieczali się przed lotnictwem niemieckim - wyjaśnił Walkowski.
Dzięki porównaniu zdjęć naziemnych ze zdjęciami lotniczymi można, jak zauważył Walkowski, precyzyjnie określić, z jakiego miejsca i w jakim kierunku zostało zrobione zdjęcie naziemne. Jak stwierdził, zdjęcia lotnicze mają w sobie tak ogromny zasób informacji, że nie sposób wszystkiego z nich naraz wyczytać. Czeka mnie jeszcze dużo pracy, ponieważ chcę dokładnie określić, kiedy który dom został zniszczony -powiedział historyk.
Spotkanie pod hasłem "Powstanie Warszawskie w niemieckich zdjęciach lotniczych" odbyło się w ramach cyklu "Tajemnice zdjęć Warszawy".
Zygmunt Walkowski jest badaczem i dokumentalistą historii najnowszej oraz znawcą ikonografii Warszawy, szczególnie tej z okresu II wojny światowej, a zwłaszcza z Powstania Warszawskiego.
Urodził się w 1936 r. w Warszawie. Od 1955 r. pracował w Wytwórni Filmów Dokumentalnych (WFD). W 1982 r. został stamtąd zwolniony za działalność w podziemnych strukturach NSZZ "Solidarność", a następnie ponownie przyjęty, ale już na podrzędnym stanowisku. Po dwóch latach awansował na stanowisko redaktora Archiwum WFD, gdzie zajmował się m.in. rekonstrukcją powstańczych kronik filmowych. W latach 1993-1996 opracowywał archiwalne materiały filmowe w Domu Wojska Polskiego. Od 2003 r. jest zatrudniony jako konsultant ds. ikonografii w Muzeum Powstania Warszawskiego.
Opracowywał zdjęcia, plany i mapy do "Wielkiej Ilustrowanej Encyklopedii Powstania Warszawskiego", albumów z cyklu "Warszawskie Termopile" oraz kroniki "Dni walczącej stolicy" Władysława Bartoszewskiego.
W 2004 r. przygotował dla Muzeum Powstania Warszawskiego wystawę "Warszawa z lotu" prezentującą niemieckie zdjęcia lotnicze z lat 1941-1945.