W środę mija 90. rocznica urodzin Szpilmana
Władysław
Szpilman
W środę 5 grudnia mija 90. rocznica urodzin Władysława Szpilmana, zmarłego w ubiegłym roku kompozytora i pianisty, twórcy niezapomnianych przebojów, jak : "Czerwony autobus", "W małym kinie" i "Nie wierzę piosence".
Artysta urodził się w 1911 roku w Sosnowcu. Studiował w Wyższej Szkole Muzycznej im. Chopina w Warszawie i berlińskiej Akademii Muzycznej. W 1935 roku rozpoczął pracę w Polskim Radiu. We wrześniu 1939 roku występował w studiu niemal na chwilę przed zbombardowaniem rozgłośni.
Przed wojną skomponował muzykę do filmów "Wrzos" i "Doktor Murek". Przebojem była wówczas jego piosenka "Jeśli kochasz się w dziewczynie".
Po upadku Powstania Warszawskiego Władysław Szpilman ukrywał się z pomocą przyjaciół, w ruinach miasta. Przetrwanie zawdzięczał niemieckiemu kapitanowi Wilmowi Hosenfeldowi, który nie wydał go przełożonym, ale także zaopatrzył i wskazał kryjówkę.
Przeżycia Szpilmana posłużyły Jerzemu Andrzejewskiemu i Czesławowi Miłoszowi za kanwę noweli filmowej "Robinson warszawski", nakręconej w 1949 roku. Rok później film trafił na ekrany kin pod tytułem "Miasto nieujarzmione".
Po wojnie Władysław Szpilman wraz z profesorem Romanem Jasińskim organizował od nowa Polskie Radio, w którym przez wiele lat kierował Redakcją Muzyczną. W latach 50. pisał popularne piosenki - "Do roboty" i "Walczyk murarski", wówczas też skomponował sygnał dźwiękowy "Polskiej Kroniki Filmowej".
Do najpopularniejszych utworów Szpilmana należą piosenki poświęcone Warszawie - "Pójdę na Stare Miasto", "Nasza Warszawa", "Czerwony autobus", a także - "Nie wierzę piosence", "Deszcz", "W małym kinie". Śpiewali je Andrzej Bogucki, chór Czejanda, Sława Przybylska oraz Irena Santor.
W 1962 roku współtworzył legendarny "Kwintet Warszawski", z którym występował do połowy lat 80., koncertując na całym świecie. W dorobku miał nagrania dla Polskiego Radia, Radia Szwedzkiego, BBC, radiofonii niemieckich.
Komponował też utwory fortepianowe - "Concertino", "Parafrazę na temat własny", uwertury, walce i miniatury muzyczne. Za "Zeszyty piosenek dziecięcych" otrzymał nagrodę Polskiego Radia.
Władysław Szpilman stał się bohaterem filmu "Lista Schindlera" Stevena Spielberga. W 1998 roku Szpilman opublikował "Cudowne przetrwanie - wspomnienia z Warszawy 1939-45". Zmarł 6 lipca 2000 roku.
W 2001 roku Szpilmanowi przyznano nagrodę Honorowego Fryderyka. Wyróżnieniem tym Akademia Fonograficzna pośmiertnie uczciła zasługi artysty dla polskiej kultury. (and)
