W Oslo wręczono Pokojową Nagrodę Nobla
Zmiany klimatyczne jako globalne
zagrożenie dla naszej cywilizacji oraz apele o działania
zapobiegawcze zanim będzie za późno - to motywy odczytów,
wygłoszonych przez laureatów na ceremonii wręczenia
Pokojowej Nagrody Nobla w Oslo.
Głos zabrali Rajendra Pauchari z Indii w imieniu oenzetowskiego Międzyrządowego Panelu ds. Zmian Klimatu (IPPC) oraz były wiceprezydent USA Al Gore, obecnie działający na rzecz powstrzymania globalnego ocieplenia. Nagrodę wręczył im szef Norweskiego Komitetu Noblowskiego profesor Ole Danbolt Mjoes.
Al Gore w swym wystąpieniu, powołując się na najnowsze oceny amerykańskich specjalistów wojskowych, ostrzegł, że pokrywa lodowa biegunów Ziemi może zniknąć w ciągu siedmiu lat, a nie jak się sądzi za 21 lat.
W przeciwieństwie do uroczystości noblowskich w Sztokholmie nagród w Oslo nie wręcza monarcha. Norweska para królewska - Harald V oraz królowa Sonja - zawsze są jednak obecni na uroczystości i składają gratulacje laureatom. Od dwóch lat towarzyszy im następca tronu, książę Haakon wraz z żoną księżną Mette Marit. W sali stołecznego ratusza znajdowała się też duża grupa osób zaproszonych do Oslo przez nagrodzonych.
We wtorek odbędzie się w Oslo koncert na cześć laureatów. Udział w nim wezmą takie gwiazdy jak Alicia Keys, Annie Lenox, Kylie Minoque, Uma Thurman i Kevin Spacey.
Norweski Komitet Noblowski przyznający nagrodę pokojową postanowił w tym roku podzielić ją pomiędzy IPPC oraz Ala Gore'a. Uzasadniając swą decyzję, ogłoszoną 12 października, Komitet wyjaśnił, że laureaci otrzymują ją "za wysiłki na rzecz budowy i upowszechniania wiedzy na temat zmian klimatycznych wynikających z działań człowieka i za stworzenie podstaw dla środków niezbędnych do walki z takimi zmianami".
W 107-letniej historii Pokojowej Nagrody Nobla dopiero po raz piąty podzielono ją między indywidualną osobę i instytucję lub organizację.
IPPC przygotował trzy raporty na podstawie opracowań zamówionych w czołowych ośrodkach naukowych. Jeden z nich, szczególnie ważny, mówi o metodach ograniczenia emisji dwutlenku węgla. W jego stworzenie duży wkład wnieśli polscy naukowcy z Instytutu Inżynierii Chemicznej w Gliwicach. Poniekąd stali się więc oni wraz z kolegami z innych krajów współlaureatami pokojowego Nobla 2007.
Jedynym do tej pory polskim laureatem pokojowego Nobla był w 1983 roku Lech Wałęsa. Polacy natomiast trafiali wielokrotnie na listy kandydatów do nagrody. W tym roku zgłoszono Irenę Sendlerową, która podczas II wojny światowej uratowała życie około 2500 dzieci z warszawskiego getta.
Sto lat temu, od 1907 roku do swej śmierci w 1917 roku, stałym kandydatem do pokojowego Nobla był Ludwik Zamenhof - twórca esperanto.
Michał Haykowski