"W czasie II wojny światowej wielu Polaków ratowało Żydów"
W czasie II wojny światowej wielu Polaków
ratowało Żydów, a nieliczni ich prześladowali - to dominujący
pogląd (43%) wśród ankietowanych w najnowszym sondażu TNS
OBOP. Przeciwny pogląd, że "nieliczni Polacy ratowali Żydów a
wielu ich prześladowało" prezentuje 3% badanych.
Sondaż zrealizowano w dniach publikacji i rozpoczęcia debaty nad książką Jana Tomasza Grossa "Strach".
17% respondentów uważa, że podczas II wojny wielu Polaków ratowało Żydów, a zarazem uznaje, że wielu ich prześladowało. 12% badanych jest przekonanych, że zarówno ratujących, jak i prześladujących było niewielu.
Z sondażu wynika ponadto, że 9% badanych "wie", iż "zaraz po wojnie w Polsce zostało zamordowanych około tysiąca Żydów", zaś 6% "wie, że tak nie było". 37% badanych wybrało odpowiedź "nie wiem, ale mogło tak być", zaś 16% - "nie wiem, ale nie mogło tak być".
Ustosunkowując się do poglądu, że "po wojnie i później Żydzi bardzo przyczynili się do wprowadzenia w Polsce rządów komunistycznych", 8% badanych wybrało odpowiedź "wiem, że tak było", 30% - "nie wiem, ale mogło tak być", 8% - "wiem, że tak nie było", a 10% - "nie wiem, ale nie mogło tak być".
Sondaż zrealizowano w dniach 10-14 stycznia 2008 r. na ogólnopolskiej, losowej reprezentatywnej próbie 1004 mieszkańców Polski powyżej 15. roku życia.
Jak zapowiada TNS OBOP, "za kilka miesięcy, gdy (na jakiś czas) ucichnie debata wokół spraw będących tematami 'Strachu'" badanie zostanie powtórzone w celu ustalenia wpływu, jaki debata wokół książki wywołała na potoczną świadomość historyczną Polaków.
Gross opisuje w "Strachu" akty antysemityzmu w powojennej Polsce, tłumacząc je poczuciem winy Polaków z powodu własnej postawy wobec holocaustu, oraz chciwością - jego zdaniem wielu Polaków skorzystało materialnie na zagładzie Żydów. Gross twierdzi, że w latach 1944-1947 na terenie Polski zamordowano ok. 1,5 tys. Żydów, których nazywa "ofiarami polskiego antysemityzmu". (mg)