USA wyrzucone z Kirgistanu, przeniosą się do Uzbekistanu?
Według nieoficjalnych informacji armia USA rozważa powrót do współpracy z Uzbekistanem, gdy niepewne stało się dalsze użytkowanie przez Amerykanów bazy lotniczej Manas w Kirgistanie, kluczowej dla operacji w Afganistanie. Jednocześnie władze Stanów Zjednoczonych i Kirgistanu podają, że w sprawie wykorzystania przez USA bazy w Manas nadal są prowadzone rozmowy.
Na początku tygodnia władze w Biszkeku oznajmiły, że nie pozwolą dłużej USA i ich sojusznikom z NATO na korzystanie z bazy Manas koło Biszkeku. Decyzja ta zbiegła się z udzieleniem Kirgistanowi przez Rosję, wrogo patrzącą na amerykańską obecność w Azji Centralnej, 2 mld dolarów kredytu.
Premier Czudinow zaprzeczył, by decyzja o zamknięciu bazy miała związek z pomocą gospodarczą Moskwy. Jak powiedział, rozmowy o rosyjskim wsparciu toczyły się od dwóch lat. - Ta sprawa i problem bazy nie są w żaden sposób powiązane - zaznaczył premier.
Rzecznik Pentagonu powiedział, że żadnemu państwu nie powinno zależeć na osłabieniu operacji prowadzonych przez siły międzynarodowe w tej części świata.
- Starania, by podważyć międzynarodowe wysiłki na rzecz ustabilizowania Azji Centralnej, z całą pewnością nie mają sensu dla Rosji ani dla żadnego innego państwa w regionie - mówił rzecznik.
Baza Manas została założona w 2001 roku dla wsparcia operacji antyterrorystycznej w Afganistanie; jest to jedyna baza USA w Azji Centralnej. Ma kluczowe znaczenie dla amerykańskich planów zwiększenia sił w Afganistanie o 30 tysięcy żołnierzy.
Jej personel liczy 1200 osób. Są to głównie Amerykanie, ale również Francuzi i Hiszpanie. USA płacą za korzystanie z bazy 150 mln dolarów rocznie.
Dekret rządu w Biszkeku w sprawie zamknięcia Manas jest już w kirgiskim parlamencie, ale będzie poddany pod głosowanie dopiero w przyszłym tygodniu.
Władze nie podały daty, kiedy zamknięcie bazy miałoby nastąpić. Umowa między Waszyngtonem a Biszkekiem mówi, że termin, w jakim Stany Zjednoczone powinny być uprzedzone, to pół roku.
Odnowienie współpracy USA z Uzbekistanem byłoby niespodzianką, bo relacje między Waszyngtonem a Taszkentem od kilku lat są napięte - pisze agencja AP. Uległy pogorszeniu, gdy w 2005 roku USA potępiły krwawe stłumienie przez władze uzbeckie zamieszek w Andiżanie. W rezultacie Amerykanie musieli opuścić bazę wojskową Karszi-Chanabad w tym kraju. Jedyną ich bazą w Azji Środkowej pozostał Manas.
Według AP wojskowi amerykańscy szukają też jednak alternatywy, rozpatrując państwa rozciągające się na obszarze od Azji Środkowej do Zatoki Perskiej.