Tutaj w sobotę nie włączyli syren alarmowych. "Dopiero się przygotowujemy"

- Sprawa syren alarmowych to są lata zaniechań, nikt o tym nie myślał do tej pory. Nie jesteśmy przygotowani. Dopiero się przygotowujemy - nie owija w bawełnę starosta krasnostawski Janusz Szpak. To właśnie w jego powiecie w sobotę doszło do największej wpadki z użyciem syren alarmowych.

Rzecznik wojewody lubelskiego informuje WP, że w sobotę system alarmowania i ostrzegania na szczeblu samorządu został uruchomiony w powiatach: chełmskim, włodawskim, świdnickim oraz łęczyńskim. A gdzie procedura nie zadziałała?

W chwili kiedy mieszkańcy Chełma, Świdnika czy Łęcznej dziwili się, z jakiego powodu w ich miastach wyją syreny alarmowe, w Krasnymstawie panowała zupełna cisza. Mieszkańcy tego miasta dostali wprawdzie alerty RCB o "zagrożeniu atakiem z powietrza", ale syren tam nie włączono.

- System nie został uruchomiony w powiecie krasnostawskim. Z informacji przekazanych Lubelskiemu Urzędowi Wojewódzkiemu wynika, że przyczyną takiego stanu rzeczy były problemy komunikacyjne pomiędzy starostwem a urzędem miasta - informuje Marcin Bubicz, rzecznik wojewody lubelskiego.

Starosta krasnostawski Janusz Szpak precyzuje, że na sytuację w jego powiecie nałożyły się dwa problemy. Pierwszy z nich to zwykły błąd ludzki.

- Ustanowiliśmy w zarządzaniu kryzysowym dyżury przez pełne 24 godziny, ale tam pracują tylko dwie osoby. Żeby uzupełnić te dyżury, musiałem pobrać ludzi na przykład z wydziału kultury - nieprzeszkolonych, zupełnie niemających pojęcia. I najprawdopodobniej coś się zadziało, on się pomylił czy coś i nie włączył tej syreny. Rzeczywiście tak było, ale co można zrobić? - rozkłada ręce starosta Janusz Szpak.

Kiedy do Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego dotarła informacja o wpadce z Krasnegostawu, starosta musiał się tłumaczyć.

- Do tej pory nic się na ten temat nie mówiło, w całej Polsce było rozluźnienie. Kto mówił o jakichś syrenach? Ja do niedawna miałem tylko jednego pracownika w wydziale zarządzania kryzysowego, teraz mam dwóch. Ale w sytuacji kiedy musimy mieć 24-godzinne dyżury to i tak za mało. Już wydałem rozkaz, żeby jeszcze trzech pracowników dokooptować - mówi Janusz Szpak.

Dodaje, że odbędą się też odpowiednie szkolenia, żeby sytuacja z soboty się nie powtórzyła.

- Zabiorę ludzi z innych wydziałów, zrobię im przeszkolenie i muszą przejść do tego wydziału - zapowiada samorządowiec.

Błąd pracownika starostwa dotyczył syren, które znajdowały się na terenie miasta Krasnystaw. Jest ich tam zamontowanych siedem. Można je włączyć automatycznie. Należą one do systemu wczesnego alarmowania i ostrzegania. Na terenie województwa lubelskiego jest blisko 250 takich syren. Jak dowiaduje się WP, około 30 z nich jest niesprawnych, a kolejne 190 to zwykłe syreny analogowe. Tylko około 30 z nich to syreny sterowane elektronicznie, które można uruchamiać zdalnie. To osobny system, który częściowo zadziałał w sobotę.

Drugim, zupełnie osobnym systemem są syreny będące w dyspozycji straży pożarnej: państwowej i ochotniczej. Takie syreny, które informują o tym, żeby strażacy ochotnicy ruszyli do gaszenia pożaru, albo na pomoc ofiarom wypadku drogowego.

Takie syreny są we wszystkich gminach, gdzie są jednostki OSP. Tak jest np. w Siedliszczach w powiecie chełmskim. Ten rejon również był w sobotę zagrożony potencjalnym atakiem z powietrza.

- Syrena alarmowa w sobotę nie została włączona, były tylko SMS-y z RCB. Być może były jakieś procedury, które spowodowały, że u nas te syreny nie zawyły - przypuszcza sekretarz gminy Siedliszcze Tomasz Szczepaniak.

Jak wyjaśnia, syrenę w Siedliszczu uruchamiają strażacy z Chełma. Jedna z nich włączana jest automatycznie. Są jeszcze trzy inne na pozostałych remizach w gminie. Ale gdyby chcieć uruchomić każdą z nich, to ktoś musiałby najpierw zawiadomić strażaka, a on następnie musiałby pobiec do remizy i załączyć ją ręcznie.

Ale podstawowy problem z tymi syrenami jest w tej chwili taki, że nie są w ogóle przystosowane do emisji trzyminutowego, modulowanego dźwięku o alarmie powietrznym, a także tak samo długiego alarmu ciągłego kończącego alarm.

- Ten system służy alarmowaniu jednostek OSP i jest aktualnie modernizowany - przyznaje w odpowiedzi na pytania WP st. bryg. Karol Kierzkowski, rzecznik Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej.

Dodaje, że w przyszłości system alarmowania OSP będzie mógł być dostosowany do zarówno do alarmowania jednostek straży pożarnej, jak i ostrzegania ludności. Pod warunkiem, że samorządy przeznaczą na ten cel pieniądze. Wreszcie będą jednak miały taką możliwość.

W tej chwili Komenda Główna PSP na zlecenie MSWiA realizuje także projekt, który ujednolici system ostrzegania i alarmowania w całym kraju.

- W każdej gminie w powiecie, w jednostce ochotniczej straży pożarnej będącej w Krajowym Systemie Ratownictwa Gaśniczego jest już zamontowany system ostrzegania i alarmowania ludności, ale on jeszcze nie jest do końca wdrożony - mówi WP ogniomistrz Damian Misiura z KM PSP w Chełmie.

Odbiory urządzeń zostały przeprowadzone, ale trwa jeszcze przetarg na dostarczenie kart SIM, dzięki którym będzie się odbywała łączność z syrenami. W samym województwie lubelskim będą 164 lokalizacje nowych syren. Zostaną one uruchomione jednak prawdopodobnie dopiero w 2026 roku.

- Oprócz tego, jako Lubelski Urząd Wojewódzki, rozpisujemy przetarg na kolejne 460 syren. Jak to wszystko będziemy mieli gotowe, to w 2026 roku będziemy mieć 100 proc. pokrycia zapotrzebowania dla woj. lubelskiego - zapowiada w rozmowie z WP wojewoda lubelski Krzysztof Komorski.

W całej Polsce nowy system obejmie 4 060 lokalizacji. Na ten cel przeznaczono 175 mln zł ze środków Krajowego Planu Odbudowy (KPO).

Paweł Buczkowski, dziennikarz Wirtualnej Polski

Napisz do autora: pawel.buczkowski@grupawp.pl