Trwa Żółty Tydzień. To już 30. edycja

Wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW B)
jest wywoływane przez wirus HBV (Hepatitis B Virus). Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny przestrzega, że wirus HBV jest ok. 100 razy bardziej zakaźny niż HIV. Jednocześnie jest bardziej odporny na czynniki środowiska i środki chemiczne.

U jednego na czterech nosicieli bezobjawowe zakażenie HBV, trwające dłużej niż 6 miesięcy, może przekształcić się w przewlekłe zapalenie wątroby, a następnie marskość wątroby i raka wątroby. Zakażony człowiek może być nosicielem HBV przez całe życie.

Do zakażenia WZW B może dojść m.in. w wyniku kontaktu ze wydzielinami osoby zakażonej, podczas kontaktów seksualnych oraz na skutek użycia zakażonych igieł i narzędzi chirurgicznych.

Z danych NIZP-PZH wynika, że w 2014 r. w Polsce odnotowano 69 zachorowań na ostre wirusowe zapalenie wątroby typu B. To o kilkanaście przypadków mniej niż w roku wcześniejszym. Jednocześnie znacznie wzrosła liczba zdiagnozowanych przypadków przewlekłego WZW B (w 2014 r. było ich 2,7 tys., a w 2013 r. - prawie 1,5 tys.).

Jak powiedziała dr n. med. Iwona Paradowska-Stankiewicz z Zakładu Epidemiologii NIZP-PZH, z punktu widzenia obecnej epidemiologii istotniejsza jest liczba ostrych zapaleń, ponieważ ona właśnie wskazuje na nowe zachorowania.

Większa liczba przypadków przewlekłego WZW B to przede wszystkim efekt lepszej diagnostyki wykonywanej przy okazji innych badań i zabiegów medycznych. Ponadto, jak zauważyła dr Paradowska-Stankiewicz, "w większości z tych przypadków mogło dojść do zakażenia wcześniej, tzn. w tych latach, kiedy jeszcze nie wprowadzono szczepienia przeciw WZW typu B".

Natomiast wirusowe zapalenie wątroby typu A (WZW A) jest wywoływane przez wirus HAV. Choroba ta bywa również określana jako żółtaczka pokarmowa lub "choroba brudnych rąk". W ubiegłym roku w Polsce odnotowano 79 zachorowań na ten typ zapalenia wątroby.

U 70 proc. dorosłych zakażenie WZW A przebiega pod postacią żółtaczki. Zakażenie tym typem wirusowego zapalenia wątroby nie prowadzi do rozwoju przewlekłego zapalenia wątroby, marskości ani pierwotnego raka wątroby, a odporność po zachorowaniu utrzymuje się całe życie.

Jak przestrzega NIZP-PZH, do zakażenia może dojść podczas bezpośredniego kontaktu z osobą zakażoną, w efekcie spożycia zakażonej żywności lub wody oraz po umyciu rąk w zakażonej wodzie. Pierwsze objawy występują najczęściej po 4 tygodniach od zakażenia.

- Zarówno w przypadku WZW typu A, jak i typu B najlepszą profilaktyką jest szczepienie - podkreśliła dr Paradowska-Stankiewicz. - Ich skuteczność jest bardzo wysoka. Gdybyśmy przejrzeli dane historyczne to widać bardzo wyraźnie, że w okresie przed szczepieniami (...) bardzo dużo osób chorowało na WZW typu B, natomiast po wprowadzeniu szczepień ta sytuacja bardzo wyraźnie z każdym rokiem się zmienia - dodała.

W przypadku WZW typu B szczepienie jest zagwarantowane w programie szczepień ochronnych. Podaje się je dzieciom w trzech dawkach - po narodzinach, po 4 tygodniach i po 6 miesiącach. Szczepić powinny się również osoby z grupy podwyższonego ryzyka, np. pracownicy ochrony zdrowia.

Szczepienia przeciw WZW typu A są zalecane, ale nie zostały wpisane do kalendarza szczepień. Jak zauważa dr Paradowska-Stankiewicz, w obecnej sytuacji epidemiologicznej takie szczepienia wymagane są od osób, które mają kontakt z produkcją żywności i od osób wyjeżdżających do krajów o wysokiej endemiczności występowania WZW typu A. Szczepienia zaleca się również m.in. małym dzieciom.

Do 24 kwietnia potrwa 30. już edycja Żółtego Tygodnia, podczas którego prowadzone są działania edukacyjne budujące świadomość możliwości profilaktyki WZW typu B oraz WZW typu A. Na stronie internetowej akcji (www.zoltytydzien.pl) można znaleźć informacje o wirusowym zapaleniu wątroby i odszukać najbliższy punkt szczepień, który uczestniczy w akcji.