Tomas Venclova doktorem honoris casusa UMK

Jeżeli zrobiłem w życiu coś, z czego mogę być dumny, jest to przede wszystkim praca na rzecz zbliżenia Polski i Litwy. W ciągu wspólnych dziejów, a zwłaszcza w wieku XIX i XX, dorobiliśmy się także bagażu wzajemnych krzywd i uprzedzeń - powiedział Venclova po otrzymaniu tytułu.

Dodał, że należy znaleźć nowy język, który pomógłby w naszej nowej, europejskiej przyszłości.

Podkreślił też, że tytuł doktora honoris causa UMK przyjął nie tylko jako poeta i eseista, ale przede wszystkim jako wychowanek Uniwersytetu Wileńskiego.

Uniwersytet Mikołaja Kopernika uważany jest - nie bez racji - za spadkobiercę tej starodawnej i słynnej Alma Mater. To prawda, że nie jest spadkobiercą jedynym - Uniwersytet Wileński, który ma 425 lat, istnieje i mieści się w stolicy Litwy - dodał.

Josif Brodski nazwał go "synem trzech literatur" - litewskiej, polskiej i rosyjskiej.

Venclova urodził się w 1937 r. w Kłajpedzie. W latach 1954-1960 odbył studia filologiczne na Uniwersytecie Wileńskim, w czasie których poznał język polski. Później pracował jako dziennikarz. Mieszał w Moskwie i Leningradzie, gdzie nawiązał bliskie znajomości z Anną Achmatową, Borysem Pasternakiem i Josifem Brodskim.

W latach 70. rozpoczął działalność w litewskim ruchu obrony praw człowieka, współpracując z "Kroniką Kościoła Katolickiego". Zagrożony represjami w 1977 r. wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie osiadł jako emigrant, za co został pozbawiony obywatelstwa radzieckiego. W USA początkowo był tzw. profesorem wizytującym na Uniwersytecie w Berkeley, a w 1980 r. związał się z Uniwersytetem Yale, gdzie od 1993 r. jest profesorem slawistyki.

Venclova ma w swoim dorobku takie prace, jak: "Rozmowa o zimie", "Dialog o Wilnie" (z Czesławem Miłoszem), "Kształty nadziei", "Aleksander Wat. Obrazoburca", "Niezniszczalny rytm", "Eseje o literaturze", "Wilno. Przewodnik". Przetłumaczył na język litewski utwory Cypriana Kamila Norwida, Czesława Miłosza, Zbigniewa Herberta i Wisławy Szymborskiej.

Litewski twórca jest też honorowym doktorem Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej (1991) i Uniwersytetu Jagiellońskiego (2000).

Tytuł doktora honoris causa UMK Venclova otrzymał w święto uczelni, obchodzone tradycyjnie w rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika (1473-1543).

W sobotę obchodzono też 60-lecie powołania toruńskiego uniwersytetu. Pionierskie lata budowania podwalin UMK to przede wszystkim zasługa wspaniałego grona tych, którzy po okresie wojennej zawieruchy przybyli do Torunia, głównie z Wilna i Lwowa - powiedział w czasie uroczystości rektor UMK, prof. Jan Kopcewicz.

Z dumą mogę powiedzieć, że nasz uniwersytet to uczelnia szerokoprofilowa - z naukami humanistycznymi i matematyczno- przyrodniczymi, ekonomicznymi i prawniczymi, sztukami pięknymi, medycyną i teologią. A w niedalekiej przyszłości planujemy dodać do bogatej palety naukowej i edukacyjnej nauki techniczne - powiedział rektor.