Szczodra Wigilia na Słowacji
Najpiękniejsze święta na Słowacji mają
wiele różnych nazw. Oficjalnie wieczór 24 grudnia, ze względu na
bogato zastawione stoły, przez Słowaków powszechnie jest nazywany
szczodrym.
"Wigilija" i "wilija" to wyrazy znane tylko w wschodniej i częściowo w środkowej Słowacji. Pochodzą od łacińskiego słowa "wigilia", co oznacza wieczór przed świętem.
Uroczyste świętowanie wieczorem przed dniem świątecznym Kościół zapożyczył z tradycji żydowskiej, bo dla Żydów dzień zaczyna się poprzedzającym wieczorem.
W przeważnie ewangelickich wsiach środkowej Słowacji najczęściej używa się pojęcia "wieczór gwiaździsty", a także "postny", "poszczący" i "święty wieczór".
Na Zemplinie, czyli w południowo-wschodniej Słowacji, wigilię najczęściej określają wyrazem "kraczun", który znany jest m.in. w języku ukraińskim, węgierskim, rumuńskim i bułgarskim. Jego pochodzenie wywodzi się od starosłowiańskiego wyrazu opisującego coraz krótsze dni, albo od łacińskiego "creatio", czyli narodzenie.
W wioskach zamieszkałych przez Słowaków pochodzenia niemieckiego wigilię nazywają "Winnachten", w północno-wschodniej Słowacji "godami", a w okolicach Trenczyna to po prostu "święto".
24 grudnia jest na Słowacji dniem wolnym od pracy.
Dariusz Wieczorek