Szczątki ofiar katastrofy gibraltarskiej będą badane
Szczątki trzech oficerów, którzy 4 lipca 1943 r. zginęli wraz z gen. Władysławem Sikorskim w katastrofie lotniczej w Gibraltarze, są już w Zakładzie Medycyny Sądowej w Krakowie. W sobotę po południu rozpoczną się ich badania.
Trumny już przywieziono. Badania rozpoczną się o godz. 14.00 - powiedziała szefowa Zakładu Medycyny Sądowej CM UJ, prof. Małgorzata Kłys.
Szczątki gen. Tadeusza Klimeckiego (szefa sztabu Naczelnego Wodza), pułkownika Andrzeja Mareckiego (szefa Oddziału Operacyjnego Sztabu Naczelnego Wodza) i porucznika Józefa Ponikiewskiego (adiutanta gen. Sikorskiego) ekshumowano w czwartek na polskim cmentarzu wojskowym w Newark w środkowej Anglii.
W krakowskim Zakładzie Medycyny Sądowej Collegium Medium UJ zostaną przeprowadzone oględziny szczątków i przygotowanie ich do badań. W nocy z soboty na niedzielę w Zakładzie Radiologii zespół specjalistów Katedry Radiologii CM UJ wykona tomografię komputerową szczątków. Następnie wrócą one do Zakładu Medycyny Sądowej, gdzie od niedzieli do wtorku zaplanowano sekcje zwłok.
- Na początku zaplanowano oględziny zewnętrzne i przygotowanie materiału do badań radiologicznych - powiedziała prof. Kłys. - W niedzielę rano rozpocznie się sekcja zwłok por. Ponikiewskiego. Sekcje zwłok gen. Klimeckiego i płk Mareckiego zaplanowano w poniedziałek i wtorek we wczesnych godzinach popołudniowych - dodała.
W badaniach w Zakładzie Medycyny Sądowej weźmie udział czteroosobowy zespół medyków sądowych i towarzyszący im technicy.
- Na pewno zostaną pobrane próbki do badań DNA, w celu przeprowadzenia badań genetycznych. Oczywiście zostaną pobrane próbki do innych badań; jakie - okaże się w trakcie. Zdecydują o tym eksperci, gdy już zobaczą szczątki - powiedziała szefowa Zakładu Medycyny Sądowej.
Ekshumacji dokonali Brytyjczycy w ramach międzynarodowej pomocy prawnej. Zgodę wydało brytyjskie ministerstwo sprawiedliwości i krewni polskich oficerów pochowanych w Newark. Koszt ekshumacji i sprowadzenia zwłok pokrywa IPN. Ekshumacja odbywa się na wniosek katowickiego oddziału IPN. W 1993 r. ekshumowane z Newark szczątki gen. Sikorskiego - premiera rządu RP i Wodza Naczelnego Polskich Sił Zbrojnych - przewieziono do Polski i złożono na Wawelu.
W listopadzie 2008 r., w ramach śledztwa IPN, wyjęto je z trumny i szczegółowo przebadano. Ustalono wówczas, że generał zginął w wyniku obrażeń wielu narządów, typowych dla ofiar katastrof komunikacyjnych. Śledczy stoją na stanowisku, że nie wyklucza to wersji zakładającej, iż mogło dojść do sabotażu maszyny. Po szczegółowych badaniach szczątki gen. Sikorskiego ponownie złożono na Wawelu.
Por. Ponikiewski zostanie pochowany w rodzinnym grobowcu w Oporowie 7 grudnia. Uroczystości odbędą się z pełnym ceremoniałem wojskowym. Organizacją pochówku Klimeckiego i Mareckiego zajmuje się Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Pogrzeb oficerów odbędzie się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach między 9 a 11 grudnia.
Według brytyjskich władz, gen. Sikorski zginął w katastrofie lotniczej. Zdarzenie to miało miejsce 4 lipca 1943 r. w Gibraltarze, podczas powrotu generała z inspekcji wojsk na Środkowym Wschodzie. Przyczyn katastrofy samolotu Liberator należącego do brytyjskich Królewskich Sił Powietrznych nie wyjaśniono do dziś. Według oficjalnej wersji wydarzeń przedstawionej w raporcie brytyjskiej komisji badającej wypadek jeszcze w 1943 r., przyczyną katastrofy było zablokowanie steru wysokości. Komisja nie potrafiła jednak wyjaśnić, jak do tego doszło. Część historyków uważa, że był to zamach.
Śledztwo w sprawie śmierci gen. Sikorskiego i towarzyszących mu osób katowicki IPN wszczął w 2008 r. Prokuratorzy uznali, że są przesłanki do postawienia hipotezy, iż Sikorski zginął w wyniku spisku.
