Świat japońskich rycerzy na wystawie w Muzeum w Gliwicach
Łączyli okrucieństwo z wrażliwością na piękno, bezwzględność z łagodnością i umiłowaniem sztuki, twarde wojenne rzemiosło z poezją. Czy dlatego japońscy rycerze tak bardzo fascynują? A może z tej przyczyny, że cenione przez nich wartości - męstwo, prawość, powściągliwość, wytrzymałość na trudy, honor cenniejszy niż życie i solidarność rodzinna tak bliskie są szlacheckiemu etosowi, na którym wspierała się dawna Rzeczpospolita? 17 października w Willi Caro odbędzie się oficjalne otwarcie wystawy pod tytułem Świat japońskich rycerzy - duch wojownika i kunszt artysty, która przybliży kulturę, religię i upodobania estetyczne samurajów.
Zgromadzone na wystawie eksponaty zgrupowane zostały wokół organizujących ją wątków - wojna, sztuka i religia oraz wyciszenie. W trzech salach Willi Caro zaprezentowane zostaną różnorodna broń i uzbrojenie, w tym ozdobne elementy oprawy miecza, a obok tego przedmioty łączące się z codziennym życiem samurajów - przykłady rzeźby buddyjskiej, malarstwa, kaligrafii, przedmiotów do ceremonii herbaty.
Obok zabytków z najważniejszych polskich muzeów m.in. Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Wojska Polskiego, Muzeum Azji i Pacyfiku, Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej "Manggha", na wystawie zobaczymy przede wszystkim bogatą kolekcję obiektów japońskich ze zbiorów Muzeum w Gliwicach. W tym, po raz pierwszy po przeprowadzonej w latach 2013 i 2014 gruntownej konserwacji, pięć kompletnych zbroi samurajskich: cztery typu tōsei-gusoku i jedną typu tatami. O wyjątkowości cennych zbroi, decyduje nie tylko kunszt wykonania, ale ich zdobienia, kolorowe sceny mitologiczne, a przede wszystkim herby feudalnych rodów japońskich, takich jak klan Toki z prowincji Kozuke czy klan Morikawa.
Na wystawie znajdą się również pojedyncze hełmy i maski chroniące twarz, włócznie, miecze, znakomicie zachowane siodło z drugiej połowy XVII wieku i skrzynię do przechowywania zbroi. Interesującym dopełnieniem kolekcji militariów jest czteroskrzydłowy parawan z okresu Meiji, ze scenami figuralnymi ukazującymi sławnych japońskich rycerzy i jedną dzielną kobietę - wojowniczkę, oraz zespół drzeworytów z okresu Meiji, obejmujący dwanaście rycin Toyoharu Chikanobu, składających się na cykl Bohaterowie i heroiny z Opowieści o rodzie Taira.
Etos rycerski, przez wiele stuleci kształtujący polską kulturę szlachecką, wciąż wpływa na nasz sposób widzenia świata. W tym między innymi można upatrywać przyczyny fascynacji, jaką budzą w Polsce dzieje japońskich samurajów, ich sztuka walki i sposób życia.
- Japońskich i polskich rycerzy dzieli całkowicie odmienna kultura a zarazem, paradoksalnie, łączą takie cechy charakteryzujące rycerzy Rzeczpospolitej i Kraju Wschodzącego Słońca jak wyjątkowe męstwo, stawianie honoru ponad życie, poczucie wyjątkowości, heroizm, tęsknota za ideałem. Wystawy poświęcone samurajom i ich kulturze nie są w Polsce zbyt częste, dlatego ekspozycja zorganizowana w Muzeum w Gliwicach, jest okazją do zgłębienia tej tematyki - mówi kurator wystawy, Anna Katarzyna Maleszko na co dzień pełniąca obowiązki kustosza Kolekcji Sztuki Japońskiej Muzeum Narodowego w Warszawie.
Wystawie towarzyszyć będzie bogata oferta zajęć edukacyjnych, warsztatów i wykładów, które przybliżą nam świat japońskich rycerzy, jego etykę i estetykę.